________________
: ૩પ : આ હિંસા પ્રકાર-હેતુ અને સ્વરૂપને, અનુબંધની જાય;
હિંસા ત્રણ પ્રકારની, સમજી રાખો સોય. ત્રણ ભેદે નાડી-ઈંડા વામ પિંગળ જમણી, મધે સુષુમણું માન;
નાડીનાં ત્રણ નામ એ, એગ યુક્તિને જાણ. વિધાના સ્થાન–વાંચન લેખન વાત ચિત્ત, શુભ તેહ વિદ્યા સ્થાન;
વિનય વંત તે મેળવે, પૂજ્ય પ્રમાણે જાણ વિઘાના સાધન-પરિપૂરણુતા વાંચન, લખી બારિકી લાય;
સમય સુચકતા વાતચિત્ત, સાધન ત્રણ સુખદાય. વિદ્યાની વૃદ્ધિ–વિદ્યા વધે વિનયથી, વળી વધારશે વિત્ત,
તેમજ વિદ્યા વિધા થકી, અન્ય નહિ થી રીત. વિઘાનું ગ્રહણ–સરપ ભય માનવ યૂથે, વિષ ભય તેજ પર અન્ન
રાક્ષણ ભય તે સ્ત્રીયે, વિદ્યા ભૂં કરે ગ્રહણ. દાન વિદ્યા તપ–દરેક જન્મો જન્મ વિષે, જીવને જે અભ્યાસ;
તેવું તે જન મેળવે, દાન વિદ્યા તપ ખાસ. હેલને મુશ્કેલલખવું ભણવું ચાતુરી, એ સઘળું છે સહેલ;
કામ દહન મન વશ કરણ, ગગન ગમન મુશ્કેલ. ત્રણ રીતે પથ્ય–આંકી દાતણ જે કરે, નરણે હરણે ખાય;
દુધથી વાળ જે કરે, તે ઘર વૈદ્ય ન જાય. ભજન ને પાણી–હેલું પાછું પત્થર સમુ, મધ્યનું અમૃત માન;
છેવટે વિષ સમ કહ્યું, રાખ ભેજને ભાન. અભાગીને દેખે–જન જન રસ કુંપી, પદે પદેજ નિધાન;
બહુ રને ભરી વસુંધરા, અભાગી નર અજાણ. તે પિતે ઠગાય–જે વિશ્વાસુ સ્વામી અને, ગુરૂ મિત્રો ઠગનાર,
તે આ લોક પરલોકથી, ઠગાય ઠારે ઠાર. વ્યાપાર ન કરો-શસ્ત્રધારી વિપ્ર વેપારી, વિરોધી શું વ્યાપાર;
ઉધારાંગધાર ન કરે, સમજી સર્વ તે સાર. સતેવા સંતેષ–સ્વસ્ત્રી ધનને ભેજને, સંતોષ વૃત્તી સાર;
પણ દાન તપ જ્ઞાન માંહિ, સંતેષ સ્વલ્પ ન ધાર. જલદિ વિશે–નદી કાંઠાએ વૃક્ષને, પર હસ્તક ધન હોય;
સ્ત્રીને જણાવ્યું કામ તે, જલદી વિણશે જેય.
Jain Education International
For Private & Personal Use Only
www.jainelibrary.org
