________________
વિરમપુર
૧૮૫ भट्टारक श्रीयशोदेवसूरिजीविजयराज्ये श्रीपार्श्वनाथजीचेत्ये श्रीपल्लिगच्छसंघेन गवाक्षत्रयसहिता सुशोभना निर्गमचतुष्किका कारापिता। उपाध्यायश्रीहरशेखराणां पट्टप्रभाकरोपाध्यायश्रीकनकशेखर तत्पट्टालंकारोपाध्याय श्रीदेवशेखसूरिजी उपाध्यायकनकशेखरहस्तदीक्षितेन उपाध्यायसुमतिशेखरेण स्वहस्ते लिखितं । श्रीः । श्रीयेस्तु श्र श्रावकसंघस्य शुभं भवतु । सूत्रधार कलापुत्र चतरमना वरजंग तत्पुत्रसोमा वरजंगपुत्र कल्याणप्रसाददत्त मनापुत्र सू० मेघा सू० शिवदत्त हीरा प्रहलाद तारा । कारीगर करमाण शुभं भवतु ॥"
(४)" संवत् १६ आषाढादि ६७ वर्षे भाद्रपद शुक्लपक्षे शुक्रवासरे श्रीवीरमपुरवरे श्रीपार्श्वनाथमहावीरभूमिगृहे श्रीपल्लिवालगच्छे भट्टारिकश्रीयशोदेवसूरिविजयराज्ये राउल श्रीतेजसोजीविजयराज्ये कारितं श्रीसंघेन पंडितसुमतिशेखरेण लिपि(पी)कृतं । सूत्रधारदाना तत्पुत्र मना धन्ना वरजंगेन कृतं भ्रातृजसोमा मेघा कलापुत्र कल्याण भाणेज नासण श्रीपार्श्वनाथ महावीरजी रक्षा शुभं भवतु । श्रीरस्तु उपाध्यायपदमशेखरविजयराज्ये ॥"
એક મૂર્તિ ઉપરને લેખ આ પ્રમાણે છે–
" श्रीकीर्तिरत्नसूरि गुरुभ्यो नमः । संवत् १५५६ वर्षे जेठा पुत्री रोहिणी प्रणमति ॥"
આ લેખે ઉપરથી પ્રતીત થાય છે કે સત્તરમા સૈકામાં વિરમપુરના જેને માટે ભાગે પલ્લીવાલગ૨છીય હતા અને તેઓ જ આ મંદિરમાં જીર્ણોદ્ધાર વગેરેનું કાર્ય કરાવતા રહ્યા છે.
૨. શ્રીકાષભદેવ ભગવાનનું મંદિર ઉપર્યુક્ત મંદિરની પાસે જ પાછળના ભાગમાં છે. તેને લેકે “લચ્છીબાઈના મંદિરને
નામે ઓળખે છે. કેમકે શ્રાવિકા લમીબાઈએ આ સૌશિખરી વિશાળ મંદિર બંધાવ્યું હતું અને તેમાં મૂળનાયક શ્રીવિમલનાથ ભગવાનની મૂળનાયક તરીકે પ્રતિષ્ઠા કરાવી હતી એમ અહીંથી મળી આવતા બધા શિલાલેખોથી જાણી શકાય છે. સં. ૧૫૬૮ના વૈશાખ સુદિ ૬ને ગુરુવારના રોજ તપાગચ્છીય શ્રીમવિમલસૂરિના હાથે શ્રીષભદેવ ભગવાનની પુન:પ્રતિષ્ઠા કરાવવામાં આવી તે પછી સં. ૧૮૬૫માં થયેલા જીર્ણોદ્ધાર પ્રસંગે બીજા શ્રીષભદેવ ભગવાનની પ્રતિષ્ઠા કરવામાં આવી છે. એ જ મૂળનાયકની સર્વાંગસુંદર પ્રતિમા રૂપા ઈચની વેતવણું છે. બંને બાજુની મૂતિઓ ૨૪ ઇંચની બદામી વર્ષની છે. આ મંદિરમાંથી મળી આવતે જીર્ણોદ્ધારને લેખ મુખ્ય મંડપના એક પાટડા ઉપર આ પ્રમાણે ઉત્કીર્ણ છે –
" संवत् १८६५ वर्षे फागुण बदि १३ रविवारे श्रीबहत्खरतरगच्छे जंगमयुगप्रधानसकलभट्टारिकशिरोमणिभट्टारिकश्रीश्री १०८ श्रीश्रीजिनचंद्रसूरिजीसूरीश्वरेण सकलश्रीसंघसहितेन नालमंडपनूतनं कारापितं चैत्यसर्वेपि (सर्वचैत्येपि) जीर्णोद्वार [:] कारापिता(तः) लिखितं जेराज सूत्रधार रायभद्रजी पुत्र ढालजीकृतं वास जोधपुर श्रीरस्तु कल्याणमस्तु ।"
મંદિરની ડાબી બાજુએ સં. ૧૫૯૨માં કરાવેલું મજબૂત ભેંયરું છે, તેમાં ૩૫ જેટલી પ્રતિમાઓ પ્રતિષ્ઠિત છે. મૂળ મંદિર સિવાયના બીજા ભાગો, જેવા કે નવચેકીએ સં. ૧૫૧રમાં, રંગમંડપ સં. ૧૫૬૮માં, બહારની ચોકીઓ સં. ૧૬૩૨માં બનેલી છે; એમ અહીંના શિલાલેખે જણાવે છે. આ મંદિરમાં દેવદેવીઓનાં સ્વરૂપ દર્શનીય છે.
૩. શ્રી શાંતિનાથ ભગવાનનું મંદિર માલશાહ સંકલેચા નામના ઋદ્ધિસંપન્ન ભાવુક શ્રેષ્ઠીએ બંધાવેલું હોવાથી તે
માલાશાહનું મંદિર” કહેવાય છે. આ મંદિર બંધાવવામાં કેટલીક કિંવદંતીઓ પણ પ્રચલિત છે. આ મંદિર નાકેડાપાર્શ્વનાથ મંદિરની જમણી બાજુએ સામેના ભાગમાં ઊંચી બેઠકની બાંધણીએ બંધાવેલું છે. મૂળગભારો, ગૂઢમંડપ, ચોકીઓ, સભામંડપ, શૃંગારચોકી, શિખર, ભૂમિગૃહ વગેરેની રચનાવાળું છે. મંડપના બારસાખના પાટડા ઉપર આ પ્રમાણે લેખ જોવાય છે –
" संवत् १६१४ वर्षे श्रीवीरमपुरे ॥ श्रीशांतिनाथचैत्ये मार्गशीर्षमासे प्रथमद्वितीयादिने श्रीखरतरगच्छे श्रीजिनचंद्रसूरिविजयराज्ये
स श्रीकवीरमपुरावधिचैत्यराजे प्रोत्तंगरंगशिखरे नुतदेवराजे ।
सौवर्णवर्णवपुर्ष सुविशुद्धपक्षे श्रीशांतितीर्थपतिमाकृतशुद्धपक्षं ॥ १ ॥ ૧૪
Jain Education International
For Private & Personal use only
www.jainelibrary.org