________________
ઇસે યદિ સત્ય માન લીયા જાય તેા પુરાણું કા નિર્માણુ સમય વેઢાંસે પીછે કિંતુ બહુત પ્રાચીન ઠહરતા હૈ. દેખના ચાહિયે કિ ઉસ સમય જૈનધર્મકા સદ્ભાવ થા યા નહિં ?
ભગવાન શ્રી ઋષભનાથજી જૈનધર્મ કે જન્મદાતા પ્રથમ તીર્થંકર હુએ હૈ. ઉનકે પિતાકા નામ નાભિરાજા, માતાકા નામ મરૂદેવી, ઔર ખડે પુત્રકા નામ ભરત થા. ઉનકે વિષયમે પુરાણેામે ઇસ પ્રકાર ઉલ્લેખ હૈઃ-શિવપુરાણમે कैलास पर्वते रम्य, वृषभोऽयं जिनेश्वरः ।
चकारस्वावतारं च सर्वज्ञः सर्वगः शिवः ॥ ५९ ॥
અર્થાત્—કેવલજ્ઞાન દ્વારા સર્વ વ્યાપી કલ્યાણુ સ્વરૂપ સર્વજ્ઞાતા યહુ ઋષભનાથ જિનેશ્વર મનેાહર કૈલાસ પર્વત પર ઉતરતે હુએ. ૫૯
ઋષભનાથજીને કૈલાસ પર્વતસે મુક્તિ પાઈ હૈ. જિન ઔર અર્હત્–ચે શબ્દ જૈન તીર્થંકર કે લિયે હી રૂઢ હૈ.
બ્રહ્માંડ પુરાણમાં આ પ્રમાણે લખ્યું છે:-~~ नाभिस्त्वजनयत्पुत्रं, मरुदेव्यां मनोहरम् ॥ ऋषभं क्षत्रिय ज्येष्टं सर्व क्षत्रस्य पूर्वजम् ॥ ऋषभाद् भरतो जज्ञे वीरः पुत्र शताग्रजो ॥ भिषिच्य भरतं राज्ये महाभावाज्यमास्थितः ॥
ઈંદુ હિ ઇક્ષ્વાકુ કુલ વÀાદ્ભવેત્ નાભિસુૉન મર્દેવ્યા નન્દનેન મહાદેવેન ઋષભેણુ દશ પ્રકારો ધર્મઃ સ્વયમેવાચો: કેવલજ્ઞાન લાભાચ્ચ પ્રવૃતિત: u
ભાવાર્થ :—નાભીરાળને મરૂદેવી મહારાનીસે મનેાહર, ક્ષત્રિયેામે' પ્રધાન ઔર સમસ્ત ક્ષત્રિય વંશકા પૂર્વજ એસો ઋષભ નામક પુત્ર ઉત્પન્ન ક્રિયા. ઋષભનાથસે, શૂરવીર સેા ભાઇયેાંમે સબસે બડા એસા, ભરત નામક પુત્ર ઉત્પન્ન હુઆ. ઋષભનાથ ઉસ ભરતકા રાજ્યાભિષેક કરકે સ્વયં દીક્ષા લેકર મુનિ હા ગયે. ઈસી આર્ય ભૂમિમ ઇક્ષ્વાકુ ક્ષત્રિયવંશમેં ઉત્પન્ન, નાભિરાજાકે તથા મરૂદેવીકે પુત્ર ઋષભનાથને ક્ષમા, માવ, આવ, સત્ય, શૌચ, સંયમ, તપ, ત્યાગ, આકિ ચન્ય ઔર બ્રહ્મચર્ય યહૂ દેશ પ્રકારકા ધર્મ સ્વયં ધારણ કિયા ઔર કેવલજ્ઞાન પાકર ઉન ધર્મકા પ્રચાર કિયા. ॥
Jain Education International
પ્રભાસ પુરાણમાં નીચે પ્રમાણે ઉલ્લેખ છે. युगेयुगे महापुण्या दृश्यते द्वारिकापुरी || अवतीणों हरिर्यत्र प्रभासे शशिभूषणः ||
For Private & Personal Use Only
www.jainelibrary.org
