Page Text
________________
गुजराती भाषानी उत्क्रान्ति
२५ उच्चारणोनी अराजकता ज भाषाना देहरूप मूळ शब्दोने अनेक आकारोमां परिणमावे छे. स्वरगत तेमज व्यंजनगत उच्चारणोनी विविधताने ली एक शब्द अनेक जेवो भासमान थाय छेः
३२
लोट्-लोट् । प्रव्-प्लव् । हरित् सरित् । क्षुद्रक खुड्डग । क्षुल्लक खुला । पश्चात् पश्चा-पच्छा । युष्मासु - तुम्हासु । युष्मे तुम्हे । अस्मासु अम्हासु ।
अस्मे - अम्हे
।
मह्यम्- महं- मझं
जीवती भाषामां
एक ज शब्दनां विविध उच्चारगोनां उदाहरणो
त्वयि - तयि-तइ |
। प्रतिपइति ।
ra-ra | देव एव । त्वा ध्वा । सा-हा | विश्वस्य - विस्प | स्थूल अक्षरवाळां द्वारम्-द्वारेम् । एतस्मिन्- अएतम्हि । सखायः हखय। T पदो आवेस्तिक अह्नि - अस्ति । पश्चात् पस्कात । स्तौमि स्तओमि । भाषानां छे प्र-फ्र । ब्रूते-ते । असि-अहि । हुताश-आतिश । सकृत्-हरेत् । वसुमते- वोहुमइते । तथा तधा । तावत्-दाव । आर्यआरिय-अय्य-अज्ज । भवति - भोदि-भोति । पूर्व-पुरव । देवात् - देवातो - देवादो । एव-य्येव । नर-नल | हंस-हंश । शुष्क-सुस्क । कष्ट - कस्ट । पट्ट पस्ट । अर्थ-अस्त । सार्थ- शस्त । जन-यण । अन्य अन्न अञ्ञ । गच्छ-गश्च । यक्ष-यक । प्रेक्ष- पेस्क। राज्ञा-राचित्रा - रज्ञा । पर्वत - पव्वत । सदन - सतन । शील-सीळ-सील । कुटुम्ब - कुटुंब । स्नान-सिनान । कष्ट-कसट । यादृशजारिस- जादिस - जातिस-यातिस । दृष्ट- दिठ्ठ - तिट्ठ । दूर- तूर । मेघ-मेख ।
मह । त्वा त्वया - त श्रवणा - श्रोणा - सोणा
Jain Education International
।
।
हस्त- झस्त
। त्वे-तुवे
अविलंबित - बहु वेगथी उच्चारण करतां अविलंबित दोष थाय. निर्हत- उच्चारणमां रूक्षता आवे त्यारे 'निर्हत' दोष थाय. संदष्ट - लांबा स्वर - राग द्वारा उच्चारण करवा जतां संदष्ट दोष थाय. विकीर्ण -- विवक्षित वर्णने बदले तेने भळतो ज बीजो वर्ण बोलाय ते विकीर्ण दोष. ' व ' ने बदले 'ब' नुं के 'प' ने बदले 'फ' नुं उच्चारण विकीर्ण कहेवाय.
For Private & Personal Use Only
www.jainelibrary.org
| SR No. | 004874 |
| Book Title | Gujarati Bhashani Utkranti |
| Original Sutra Author | N/A |
| Author | Bechardas Doshi |
| Publisher | Mumbai University |
| Publication Year | 1943 |
| Total Pages | 706 |
| Language | Gujarati |
| Classification | Book_Gujarati, History, & Grammar |
| File Size | 22 MB |