________________
४०८
गुजराती भाषानी उत्क्रान्ति
पोते' एवो अर्थ थाय. अहीं एवो अर्थ घटे पण छे. परंतु जेमां एक साथे 'आत्मा + आत्मा' एम बे आत्मा लाग्या होय तेवो प्रयोग संस्कृत प्राकृतमां भाग्ये ज मळे छे. मात्र भाषामां मळे छे.
१४३ 'भिज्जति–भिजइ' अने 'भीजइ' ए त्रणे क्रियापदो · भीजावं पीगळवु-नरम थq'ना भावने सूचवे छे. विनयचंद्रनी कृतिमां ‘भिज' पद छे अने त्यार पछीनी कृतिमां
'भी' पद छे. वर्तमानमा ए ऊपरथी आवेलु
भींजवू' पद छे. 'भिद्यते' भिजति–भिजइभीजइ-ए रीते ए क्रियापदनो ऊगम छे. 'भिद्' धातु ‘विदारण' अर्थने सूचवे छे अने 'मिद्' तथा 'मिद्य' धातु 'स्नेह' अर्थने जणावे छे. ‘विदारण' एटले ‘फाड-चीरो करवो'. आ क्रिया जेम बाह्य पदार्थने लागु पडे छे तेम आंतरिक मन, बुद्धि अने आत्माने पण लागु पडे छे. एक ज प्रकारना संकल्पवाळां मन, बुद्धि अने आत्मा ज्यारे पोते स्वीकारेला संकल्पथी चळतां नथी त्यारे तेओ ‘भेदातां नथी' एवी क्रियाना व्यवहारने योग्य बने छे. अहीं पण जे 'भिज्ज' के 'भीज्' क्रिया वपराणी छे ते, एक ज प्रकारनां संकल्पने वरेलो आत्मा 'एकनो बे नथी थतो-भेदातो नथीभीजातो नथी' ए अर्थने बतावे छे. ए जोतां अर्थ अने वर्णतिकार ए बन्ने दृष्टिए उक्त ‘भिद्यते' क्रियापदमा प्रस्तुत 'भिज' भीज्' के 'भीजवुनुं मूळ रहेलु छे. अथवा 'स्निग्ध थq-कोमळ थर्बु-आर्द्र थर्बु' ए अर्थमां 'मिद्' अने 'मिद्य' धातुओ वर्ते छे, तेमांना 'घ'वाळा 'मिद्य' धातु ऊपरथी मिद्यति-मिज्जति-म्हिजति–भिज्जति-भीजति अने ए ऊपरथी 'भींजवू' ए रीते उक्त 'भिज्' अने 'भीज्' ए बन्ने पदो आवी शके एम छे. आ पक्षे 'मिथ' मां 'ह' ने प्रक्षिप्त समझी ते ऊपरथी 'भ' लाक्वानी कल्पना करवानी छे. अर्थमां तो कशी ताणखेंच नथी रहेती. 'मिद्यति'
Jain Education International
For Private & Personal Use Only
www.jainelibrary.org
