________________
१९०
८-४-३९६
८-४-३९७
८-४-४१२
८-४-४००
गुजराती भाषानी उत्क्रान्ति
क' १ नो ग
८८
6
Jain Education International
6
'ख' नो घ
'त' नो इ
'थ' नो ध
*प' नो ब
'फ' नो भ
'म' नो व
म्ह' नो म्भ
'य' नो
M
विच्छोहर ( विक्षोभकर )
सुघ (सुख)
मुत्र (मुख) कधिदें (कथित )
१९४
कधिद ( कथित )
१९५
सबंध ( शपथ )
सबध ( शपथ )
सभल ( सफल )
' कामगरो '
नगीनगर ' वगेरे शब्दमां
१९३ चालुभाषाना कह्यागरो ' आवेलो अंत्य 'गर' अने ' विच्छोहगर' नो अंत्य 'गर' ए बन्ने समान लागे छे. फारसी भाषामा ' कारीगर' ' शीशागर ' ' कलईगर' वगेरे शब्दोमां जे अंतिम 'गर छे ते प्रत्ययरूप छे अने तेनो अर्थ 'करनेवाला या बनानेवाला छे' 'विच्छाहगर 'नो अंतिम ' र ' अने फारसीनो उक्त ' गर ' प्रत्यय ए बे बच्चे कांई साम्य छे के केम ? ए विचारणीय छे. 'विच्छोहगर ' नो अंतिम 'गर' सं० ' कृ ' ऊपरथी आवेला 'कर' नुं उच्चारणांतर छे. कर्मकर, सुखकर, दुःखकर वगेरे ए बधा शब्दोमां परायेलो अंत्य 'कर' अने अपभ्रंशनो उक्त ' गर ' ए बन्ने समान छे.
८
१९४ ' कह्युं ' ना अर्थमां जे ' कीधुं ' पदनो प्रयोग काठियावाडमां प्रचलित छे. ते ' कीधुं ' अने प्रस्तुत ' कधिद' ए बन्ने पदो सरखाववां जेवां छे. कधिदक कधिअअं - किधिअउं - कीधरं - कीधुं.
१९५ ' सोगन' ना अर्थमा वपरातो ' सम' शब्द अने प्रस्तुत 'सबह' ए ने सरखावी शकाय एम छे. सबह - संवह - सम.
भमर, भवर (भ्रमर )
गिम्भ, गिम्ह (ग्रीष्म) आवया - आवइ (आपत् )
१९६ आपद्-विपद्-संपदां द: इ: " सूत्रमां आचार्य हेमचंद्र ' आपद् ' वगेरेना अंत्य 'द' नो 'इ' करवानी भलामण करे छे. भाषाविज्ञाननी दृष्टिए 'द'
For Private & Personal Use Only
www.jainelibrary.org