________________
१६२
गुजराती भाषानी उत्क्रान्ति
6
,
तेमां वपरायेलां 'उ' प्रत्ययवाळां पदो अने हेमचंद्रे कहेला अपभ्रंशमां वपरातो स्वार्थिक 'डुल्लुअ' प्रत्यय जेने लागेलो छे एवं ' मोरुलउ ' पद, उक्त पद्यनी कायाने अपभ्रंशनी काया कहेवाने पर्याप्त छे. आ पद्योनी भाषा विशे साक्षरोमां मतभेद छे.
स्व० केशवलालभाई ध्रुव ए पद्योने अपभ्रंशनां नथी मानता अने ए पद्योनी जे वाचना मळे छे तेने सुधारीने एटले प्राकृतनुं रूप आपीने वांचे छे. आम वाचना फेरववा छतांय तेओ 'मोरुल्लउ ' पदनुं अपभ्रंशपणुं फेरवी शकता नथी. मारा नम्र मत प्रमाणे ए रीते वाचना फेरववी उचित नथी भासती. अध्यापक गुणे महाशय ते पद्योनी वाचनाने फेरवता नथी. तेओ जेवी ते पधोनी वाचना मळे छे तेवी कायम राखी तेमने अपभ्रंशनां पद्यो माने छे. मारी कल्पनाने श्रीगुणे महाशयनो टेको छे अने ते पद्योनो अपभ्रंशभाव पण मारी तरफेणमां छे. ( २ ) चंडे १५७
( आशरे विक्रमनो छडो सैको ) पोताना प्राकृत व्याकरणमां " न लोपोऽपभ्रंशेऽधोरेफस्य " सूत्रमां विशेषभाषावाचक रूढ अपभ्रंश पदनो उपयोग करेलो छे.
चंड अने
रूढार्थ अपभ्रंश
पण प्राचीन पाठोने बदली तेमने स्थाने नवा पाठो कल्पवामां भारे जोखम छे अने ए जातनी नवा पाठोनी कल्पना इतिहाससंशोधन माटे मोटा अंतरायरूप छे.
श्लोक ६६ मामां ' नहागमे ' पाठ छे. नह - ( नभस् ) श्रावण मासनुं । आगमेआगमन थये । अर्थात् वर्षाऋतुना श्रावणमासनुं आगमन थये मोरो नाचे छे. आवो स्पष्ट अर्थ छतां तेमणे ( के० श्रु० ) ' नह' ने बदले ' मेह' पाठ कल्प्यो छे तेना कारणनी समझण पडती नथी.
८८
१५४ अ- डड-डुल्लाः स्वार्थिक'क'लुक् च ' ८-४-४२९ है० अपभ्रंश प्रकरण. १५५ जुओ पद्यरचनानी ऐतिहासिक आलोचना पृ० २८३-२८६ ( ठक्कर वसनजी माधवजी लेक्चर्स - १९३२ नी सालनुं मुद्रण )
१५६ जुओ भविसयत्तकहानी प्रस्तावना पृ० ५०-५१ १५७ जुओ चंडनुं प्राकृतलक्षण पृ० २४ सू० ३७ (सत्य०
>
Jain Education International
For Private & Personal Use Only
www.jainelibrary.org