________________
गुजराती भाषानी उत्क्रान्ति सिंहराज, लक्ष्मीधर अने मार्कण्डेय ए बधाए शौरसेनी भाषाने उच्चारणनी
____ दृष्टिए जुदी जुदी रीते समझावी छे. एथी शौरसेनी शौरसेनीनी विविधता
__ भाषानी विविधरूपता समझी शकाय एवी छे.
" शूरसेन देशमां ते कोई एक काळे बोलचालनी भाषा हशे अने ज्यारे ए बोलचालनी भाषा हशे त्यारे तेनी उक्त विविधरूपता अघटमान पण केम कहेवाय ? शौरसेनी भाषाने बौद्ध मागधी जेटली प्राचीन मानवानुं मुख्य कारण तेमां व्यञ्जनोनो घसारो घणो ओछो छ, ए छे. ए भाषा, साहित्य-विशिष्ट साहित्य कोई काळे हशे तो खलं पण अत्यारे तो नथी मळतुं एथी ते संबंधे विशेष शुं कही शकाय ? ६७ मागधी-मगध देश अने तेनुं मुख्य नगर राजगृह. जे आदिम
प्राकृत मगधदेशमा प्रवर्ततुं हतुं ते, मागधीनुं प्रभव स्थान मागधीनो
ना छे. बौद्ध पिटकोमा जे भाषा सचवायेली छे अने कच्चायन परिचय
जेवा महान वैयाकरणे जेनुं स्वरूप बांधी बताव्यु छे ते भाषाने बुद्धभिक्खुओ 'मागधी' नुं नाम आपे छे ए वात आगळ आवी गई छे. (पृ० ११४ टि० ८०)
जैन आगमसाहित्यमा जे भाषा सचवायेली छे अने आज सुधीना कोई वैयाकरणे जेनुं संपूर्ण व्याकरण घड्युं नथी ( मात्र एक हेमचंद्राचार्य जनआगम साहित्यमांनां अमुक ज पदोने ' आर्षम्' कही साधी बताव्यां छे) ते भाषाने जैनपरंपरा ' अर्धमागधी' वा 'आर्षप्राकृत'ना नामे ओळखे छे.
उक्त रीते कहेवायेली बौद्धपिटकोनी मागधी अने जैनआगमोनी अर्धमागधी ए बन्ने भाषा प्रस्तुतमा ‘मागधी'ना भावमा समावेश पामे एवी छे.
१३१ "रायगिह मगह "-पनवणासू० आर्य-अनार्यविभाग.
Jain Education International
For Private & Personal Use Only
___www.jainelibrary.org
