________________
१००
गुजराती भाषानी उत्क्रान्ति
राख्यु. तेने लीधे नाटकगत प्राकृतना पाठोनुं ठेकाणुं नथी रह्यु. नाटकनां नाटकोना प्राकृ- केटलांक संस्करणोमां तो नाटकना मूळ पाठ
तनी दुर्दशा रूप प्राकृतने नीचे टिप्पणमां मूकी ऊपर तेनुं संस्कृत ज बेसारवामां आव्यु छे. एटलं ज नहीं पण नाट६१ एक उदाहरण-प्रतिमानाटक, संपादक-शिवराम महादेव प्रांजपे, पूना. अशुद्ध पाठ
शुद्ध पाठं पृ. १ इअह्मि
इअं म्हि पृ० २ सङ्गीदसाळं
सङ्गीदसालं पृ. २ काळसंवादिणा कालसंवादिणा पृ. २ किदं ति
किदं ति पृ. ३ वक्कळं
वकलं पृ. ३ नोभेण
लोभेन पृ० ३ सुळहावराहो
सुलहावराहो पृ. ३ किस्स
कीस पृ० ३ अय्वरेवा
अय्यरेवा पृ. ३ अमेहि
अम्हेहि पृ० १० रोदिदव्ये
रोदिदव्वे उक्त अशुद्ध पाठोना शुद्ध पाठो में बतावेला छे. नाटकमां एकंदर शौरसेनी भाषा वपरायेली छे, छतां संपादके वक्कळं, सुळह-, -साळं, काळ-वगेरे 'ळ' वाळा प्रयोगो-जे शौरसेनीमां संभवता ज नथी—राखेला छे. एवा 'ळ' वाळा प्रयोगो पैशाची भाषामा प्रचलित छे. वळी, संपादके पृ. ७२ ऊपर एक कोठो आप्यो छे तेमां जणावेलुं छे के नाटकमां बे भाषा-एक संस्कृत अने बीजी प्राकृत-वपरायेली छे. खरी रीते नाटकमां संस्कृत अने शौरसेनी भाषा वपरायेली छे एम स्पष्ट लखवू जोईतुं हतुं. 'प्राकृत' लखवाथी 'शौरसेनी' नो भाव समझवो सुगम नथी.
६२ उदाहरण-रत्नावली-संपादकः एम्. आर. काळे, बी. ए. रत्नावली (श्रीहर्षरचित) मांना बधा मूळ प्राकृतपाठोने टिप्पणमा राखेला छे अने ते पाठोनुं संस्कृत, ऊपर मूकेलं छे. प्राकृत पाठोनुं समानरूप संस्कृत करवा तरफ उपेक्षानां उदाहरणो
Jain Education International
For Private & Personal Use Only
www.jainelibrary.org