________________
( ૭ – ૧ : શ્રી સૂયગડાંગજી સૂત્ર - એક પરિચય - 1 - 7
એટલે જેણે આલોચના દ્વારા પાપોની શુદ્ધિ કરી હોય-૧, ગુર્નાદિકનો સમ્યક વિનય કર્યો હોય-૨, ક્ષેત્રની શુદ્ધિ પ્રાપ્ત કરી હોય-૩, દિશાની શુદ્ધિ પ્રાપ્ત કરી હોય-૪, કાળની શુદ્ધિ પ્રાપ્ત કરી હોય-૫, (અધ્યયનનો પ્રારંભ કરતાં) નક્ષત્રની શુદ્ધિ પ્રાપ્ત કરી હોય-૬, ગુણસંપદાથી યોગ્યતા કેળવી લીધી હોય-૭ અને અધ્યયન કાળે ગુરુ-શિષ્ય પરસ્પર કરવાના વ્યવહારોમાં નિપુણતા કેળવી લીધી હોય : તે આત્મા આગમ અધ્યયન માટે યોગ્ય ગણાય છે. આવો શિષ્ય “વિનીત' કહેવાય ?
આ આઠ બાબતો પૈકી બીજા ક્રમાંકરૂપે વિનય'ના અનુસંધાનમાં સાત પેટા મુદ્દા આપી વિનીત કોણ બની શકે એ સમજાવ્યું છે. એમાં ગુરુ પ્રત્યે રાગવાળો હોય-૧, ગુરુ પ્રત્યે ભક્તિભાવવાળો હોય-૨, ગુરુને ક્યારે પણ મૂકનારો ન હોય-૩, ગુરુને અનુસરનારો હોય-૪, ગુરુનો કહેલો મર્મ સમજનારો હોય-પ, ઉદ્યમશીલ હોય-૬ અને ક્યારેય ન કંટાળે તેવો હોય-૭ : તે શિષ્ય વિનીત કહેવાય છે તેમ જણાવ્યું છે. ગુણસંપદા' – મોટી મૂડી છે :
એ જ રીતે સાતમી “ગુણસંપદા બાબતની રજુઆત કરતાં જે પંદર ગુણો બતાવ્યા છે, તે કેળવવાથી અધ્યયન માટેની યોગ્યતાની એક મહત્ત્વની બાબત પૂર્ણ થાય છે. એ પંદર મુદ્દામાં ૧-પ્રિયધર્મીપણું,ર-દઢધર્મીપણું, ૩-સંવિગ્નપણું, ૪-પાપભીરુપણું, પ-અજડતા,ક-ક્ષમાશીલતા, ૭-ઈન્દ્રિયદમનતા, ૮-ગુપ્તિની સાધના, ૯-વ્રતોની સ્થિરતા, ૧૦-જિતેન્દ્રિયતા, ૧૧-સરળતા, ૧૨-અશઠતા, ૧૩-તુલા સમાન સમતા, ૧૪-સમિતિની સાધના અને ૧૫-સાધુ સંગતિમાં નિરતતા વગેરે ગુણોનું વિશદ વર્ણન કર્યું છે.
આ અંગ આગમના અધ્યયનનો આરંભ કરાય ત્યારે શુભ શકુનો, શુભ શબ્દો વગેરેનું શ્રવણ થાય તો તે લાભદાયી નીવડે, એમ પણ જણાવ્યું છે.
આ પછી ચૂર્ણિકાર મહર્ષિએ તથા ટીકાકારશ્રીએ નિયુક્તિ ગ્રંથના આધારે શ્રીમદ્ સૂયગડાંગજી સૂત્રનો પરિચય આપ્યો છે. તેમ તેના ભાગો, વિભાગો અને પેટાવિભાગો - તેની સંખ્યા, તેનાં નામો અને તેમાં નિર્દેશાયેલ વિષયનું પણ ધ્યાન આપ્યું છે. જે હવે જોઈશું.
Jain Education International
For Private & Personal Use Only
www.jainelibrary.org
