Samarth Samadhan Part 2

SR No.: 004857
Original Sutra Author: N/A
Author: Samarthmal Maharaj
Publisher: Sthanakwasi Jain Dharmik Shikshan Sangh Rajkot
Publication Year: 1979
Total Pages: 258
Language: Gujarati
Classification: Book_Gujarati & Religion
File Size: 13 MB

Page 50

ભાગ બીજો
[ ૨૧
જાય છે. સિદ્ધ સ્વરૂપ થયા પછી તે સિદ્ધ સ્વરૂપ નિર ંતર કાયમ જ રહે છે. સિદ્ધ થવાના ઉપાય સમ્યગ્ જ્ઞાન, દર્શન, ચારિત્ર ( વ્રત નિયમ ) છે.
પ્રશ્ન ૮૬૭ :—ભાદરવા માસના પર્યુષણ સંબંધી સ્પષ્ટીકરણ ખૂબ લાંબુ' હાઈ અત્રે લીધેલ નથી. ઉ, સબધી જ. ૮૬૮ મે પ્રશ્ન છે.
પ્રશ્ન ૮૬૮ :—શ્રી સમવાયાંગજી સૂત્રમાં પર્યુષણ માટે એમ બતાવેલ છે કે એક મહિના વીસ દિવસ વ્યતીત થયા બાદ અને ૭૦ દિવસ બાકી રહે ત્યારે સવત્સરી પર્વ આવે. આ ઉપરથી એમ નક્કી થાય છે કે ૪ સહિનાનાં ૧૨૦ દિવસ છે એટલે તે ચામાસાના ૪ માસમાં ઘટતી તિથિ નથી. તે હકીકત સત્ય છે ? અને તે પ્રમાણે જ બનતું આવે છે? જે તેમાં ઘટતી તિથિ આવે, તે શાસ્ત્રનુ' લખાણુ બરાબર નથી એમ ગણાય કે કેમ ?
ઉત્તર :—નિરશ હાવાના કારણે પ્રાયઃ ઋતુમાસ જ લેાક વ્યવહારમાં આવે છે. ઋતુમાસની અપેક્ષાએ શાસ્ત્રમાં ચોમાસાના ૧૨૦ દિવસ બતાવ્યા છે. પરંતુ ધાર્મિ ક પ (ચામાસી આદિ) ચંદ્રમાસની અપેક્ષાએ મનાય છે. ઋતુ અને ચંદ્ર સવત્સરમાં લગભગ ૬ દિવસનુ અંતર ખતાવેલ છે. એથી ચંદ્ર માસની અપેક્ષાએ તિથિ ઘટવી સિદ્ધાંતાનુકૂળ છે. જે રીતે પેાષ અને અષાઢ અધિક હાવાથી ફાગણુ અને અષાઢી ચામાસી પ્રતિક્રમણમાં • પાંચમાસિ મિચ્છામિ દુક્કડં' ન દેતા ‘ચામાસિ મિચ્છામિ દુક્કડ'' જ દેવાય છે અને અધિક મહિનાને ગૌણ સમજે છે, તે જ રીતે અહિં અવમરાત્રિને પણ ગૌણુ સમજવી આગમ અનુસાર છે. એથી અવમ-રાત્રિનુ હોવું શાસ્ત્રીય પ્રામાણિકતાનું ખાધક નથી.
પ્રશ્ન ૮૬૯ :—અષાડ માસ ૨૯ દિવસના મહિના છે, શ્રાવણ ૩૦ દિવસને અને ભાદ્રપદ ૨૯ દિવસના, એટલે ઘટતી તીથી-પહેલા ૫૦ દિવસમાં આવે કે પછીના ૭૦ દિવસમાં આવે, તે પણ જણાવશે?
ઉત્તર ઃ—સંવત્સરીના પહેલાં કે પછી અન્ને બાજુ અવમ-ત્રિ આવી શકે છે. આને વિશેષ ખુલાશે સમવાયાંગ, ચંદ્ર પ્રાપ્તિ, સૂર્ય પ્રજ્ઞપ્તિ આદિમાં છે.
પ્રશ્ન ૮૭૦ :—પૂજ્ય મહારાજ શ્રી એ જણાવ્યુ` છે કે શ્રી ભગવાન મહાવીર સ્વામી ગભ માં પધાર્યાં વગેરે નક્ષત્રો એક મહિના પછી એટલે શ્રાવણમાં આવે છે, તા દરેક વર્ષે આ નક્ષત્રો અષાઢમાં આવે છે કે દર વર્ષ ફેરફાર થાય છે? જ્યારે ચામાસાના ૪ માસ સિવાય અધિક માસ આવે, ત્યારે તે નક્ષત્રો કયારે આવે છે? સં. ૨૦૦૯ માં પણ અધિક માસ હતા, તે વખતે પૂ. મ. શ્રીએ જે નક્ષત્રો અને કલ્યાણક દિવસે બતાવ્યા