________________
સમર્થ–સમાધાન સાત નારકીના પર્યાપ્તા ૭, પાંચ સંજ્ઞી તિર્યંચના અપર્યાપ્તાને છોડીને શેષ તિર્યંચના ૪૩, એકસે એક સંજ્ઞી મનુષ્યના પર્યાપ્તા અને ૯ દેના પર્યાપ્તા એમ કુલ ૨૫૦ જીવના ભેદ શાશ્વતા છે.
પ્રશ્ન ૮૨૧ –ક્ષાયિક-વેદક સમક્તિ ૭મા ગુણસ્થાનમાં પ્રવેશ પછી જ આવે છે કે ચેથા ગુણસ્થાનમાં પણ આવી શકે છે?
ઉત્તર–ક્ષાયિક–વેદક સમકિત ચેથા ગુણસ્થાનમાં પણ આવી શકે છે.
પ્રશ્ન ૮૨૨ નવ નારૂ અને નવ કારૂ, આ અઢારના નામ અને અપ્રસિદ્ધોના અર્થ બતાવે ?
ઉત્તર–શ્રેણિના અઢાર ભેદો થાય છે. તેમાંથી નવ નારૂ અને નવ કારૂ આ પ્રકારે છે
નવ નારૂ–૧, કુંભકાર, ૨, સ્ત્ર (પટેલ–કિસાનોને મુખી) ૩, સુવર્ણકાર (સોની) ૪, સુકારા (રઈ યો) ૫, ગંધવા (ગા), ૬, કાસવર્ગો (વાણંદ), ૭, માલાકાર (માળી), ૮, કચ્છકાર (કીર જે નદી વગેરેની પાસે કાકડી, તડબુચ વગેરે વાવે છે, અને ૯, તંબેલી.
નવ કારૂ -૧, સમય (ચર્મકાર-ચામડા વગેરેનું કામ કરવાવાળા), ૨, વંતરીત્રા (તેલી), ૩, છિન (ગાંછા) ૪, છિપાય (છીપા), ૫, સંશોર (કંસારા-વાસણ બનાવવા વાળા) ૬, સીગ (દરજી) ૭, ગુઆર (સંભવતઃ ગેવાળ હોવા જોઈએ) ૮, મિસ્રા (ભીલ) અને ધીવર (મછિમાર).
પ્રશ્ન ૮૨૩ –આઠ મહાપ્રતિહાર્ય ભગવાનના હંમેશા રહે છે કે નહિ અને જે રહેતા હોય, તે મૃગાવતીજીના સમયે અંધકાર કેમ થયે?
ઉત્તર–સમવસરણમાં ભગવાનની પાછળ ભામંડળ રહે જ છે. સમવસરણમાં અંધારું હતું નહીં અને ન તે મૃગાવતીજીને પણ સમવસરણમાં અંધારુ લાગ્યું હતું. પરંતુ સમવસરણની બહાર તે અંધારું હોવું સ્વાભાવિક જ છે. સમવસરણમાં અંધારું ન હોવા છતાં પણ દિવસ અને રાતનું જ્ઞાન તો સમવસરણવાસિઓને અવશ્ય થતું હતું,
અહીં ખાસ વાત એ છે કે તે વખતે સમવસરણ ભૂમિમાં ચંદ્ર અને સૂર્ય મૂળ (ખાસ શાશ્વત) વિમાનથી આવેલા હતા. સૂર્ય વિમાનની ત્યાં હાજરી હોવાથી મહાસતી મૃગાવતીજીને અસમય થયાને ખ્યાલ ન આવ્યું. અને વિમાન જતાં જ તુરત ખબર પડી ગઈ.
ચંદ્ર અને સૂર્યનું શાશ્વત વિમાનથી આવવું નિમ્નક્ત (નીચે લખેલ) સ્થાનાંગના પાઠની ટીકાથી સ્પષ્ટ છે. પાઠ-“કતાળ ચન્દ્ર સુi (રૂ. ૭૭૭) મતો મદ્દાવીશુ वन्दनार्थमवतरणमाकाशात् समवसरण भूम्यां चन्द्रसूर्ययोः शाश्वत विमानोपेतयोर्वभूवेदमप्याश्चમેતિ || ર છે
Jain Education International
For Private & Personal Use Only
www.jainelibrary.org