________________
ભાગ બીજે
[ ૧૧૯ ઉત્તર –મિથ્યાત્વના અસંખ્ય પ્રકાર હોય છે. બીલકુલ હળવા મિથ્યાત્વ અને ભવ્યત્વના પરિપાક વાળા તથાવિધ સામગ્રીજન્ય ગ્યતાના આધારે અનુકંપ આદિની પ્રકૃષ્ટ માત્ર અને સમક્તિાભિમુખવાળાઓ સિવાય, મિથ્યાત્વને સકામનિર્જરા થવાને સંભવ નથી.
સેનપ્રશ્ન ૧૭ માં મિથ્યાત્વીની જે સકામ નિર્જરા સ્વીકારી છે ત્યાં પણ એવા જેની અપેક્ષા જ સમજવી. આવા જે તે અન્ય મિથ્યાત્વી જેની અપેક્ષાએ ઘણું અલ્પ હોય છે, તેથી તેને નગણ્ય કરીને સમ્યગૃષ્ટિ જીવોને જ સકામ નિર્જર થવી બતાવી છે.
પ્રશ્ન ૧૧૦૮ –અગ્યારમાં ગુણસ્થાનમાં વર્ધમાન આદિ ત્રણેય પરિ|મોમાંથી કેટલા હોય છે?
ઉત્તર –-ભગવતી શ. ૨૫ ઉ. ૬ માં નિર્ચ થના અવસ્થિત પરિણામની સ્થિતિ જ. એક સમય, ઉત્કૃષ્ટ અંતર્મુહૂર્તની બતાવી છે. એથી અગ્યારમાં ગુણ થાનમાં એક અવસ્થિત પરિણામ જ હવે સંભવ છે.
પ્રશ્ન ૧૧૦૯ –સમ્યકત્વના અતિચારમાં પર-પાખંડી પ્રશંસા અને પર–પાખંડ સંસ્તવ આવ્યું છે, અહિયા પૂછવું આ છે કે પાખંડની સાથે પર” વિશેષણ છે, આથી પ્રશ્ન થાય છે કે શું “સ્વ પાખંડ પણ હોય છે? પર શબ્દ “સ્વ”ની અપેક્ષા રાખે છે, સ્વ પાખંડી પણ હોય છે. આથી જ
પર વિશેષણુ લગાવીને તેના સંગ ત્યાગનું વિધાન થયું છે. હવે પ્રશ્ન થાય છે કે સ્વ પાખંડી કોણ છે?
જે પર પાખંડીના સ્થળે અન્ય તીથ, મિથ્યાત્વી કે સામાન્ય રૂપથી “પાખંડી’ શબ્દ હેત, તે શું વાંધે હતે? આનંદ પ્રકરણમાં “અસ્થિ આવ્યું જ છે.
ઉત્તર –પસંડ (પાખંડ) શબ્દનો અર્થ અનુગદ્વારની ટીકામાં વ્રત પણ બતાવ્યો છે. એથી પાખંડ શબ્દથી સર્વ પ્રણત સિવાય ૩૬૩ મતાવલંબી આવી જાય છે. સ્વ પાખંડીમાં પ્રભુ આજ્ઞાવતી સમજવા જોઈયે.
પ્રશ્ન ૧૧૧૦– જતિષીના બે ઈન્દ્ર-૧ ચંદ્ર અને ૨ સૂર્ય, પરંતુ ચંદ્ર અને સૂર્ય તે અનેક છે–ચલ અને અચલ, ત્યારે આ બે ઈન્દ્ર ક્યા છે? બાકીના ચંદ્ર અને સૂર્ય કઈ શ્રેણના છે?
ઉત્તર એમ તે બધા ચંદ્ર અને સૂર્ય ઈન્દ્ર છે, પરંતુ જાતિ માત્રને આશ્રય લઈને તિષિઓના બે ઈન્દ્ર-ચંદ્ર અને સૂર્ય બતાવ્યા છે. એ ભાવ ઠાણાંગ સૂત્રના બીજા ઠાણાના ૩ ઉ. ની ટીકાથી નિકળે છે,
Jain Education International
For Private & Personal Use Only
www.jainelibrary.org
