________________
ભાગ પહેલા
[ ૧૨૯
૨ અનંતમા ભાગ હીન—ચારિત્ર પાળવાવાળા એ સાધુએમાંથી એકનું જે ચારિત્રપવ છે, તેના અનંત ભાગ કરવા. તેનાથી ખીજાનાં ચારિત્ર-પવ એક ભાગ એછે છે, તે તે પણ અનંતમા ભાગ હીન કહેવાય છે.
૨ અસંખ્યાતમા ભાગ હીન આ જ રીતે એક સાધુનાં ચારિત્રના અસંખ્ય ભાગ કરાય તેનાથી ખીજા સાધુનું ચારિત્ર એક ભાગ આપ્યુ. હાય, તે તે અસંખ્યેય ભાગ હીન મનાય છે.
૩ સંખ્યાતમા ભાગ હીન—સંખ્યાત ભાગહીન પણુ ઉપરની રીતથી એકના ચારિત્રનાં સધ્યેય ભાગ કરવાથી બીજાનાં એક અંશ ઓછા હોવા પર થાય છે.
૪ સંખ્યેય ગુણુ હીન–બીજાનાં જેટલા ચારિત્ર—પયવ છે, તેનાં સંખ્યાત ગણા કરવાથી તે પહેલાની ખરાખર થઈ શકે, તો તેનું ચારિત્ર સંખ્યાત ગુણ હીન છે.
૫ અસંખ્યાત ગુણુ હીન–બીજાનાં જેટલા ચારિત્ર—પવ છે, તેને અસખ્યાત ગણા કરે, ત્યારે તે પહેલાની બરાબર થાય, તે તેનું ચારિત્ર અસંખ્ય ગુણુ હીન છે.
૬ અનંત ગુણુ હીન—ખીજાનાં જેટલા ચારિત્ર પયવ છે, તેને અનંત ગણા કરવાથી, તે પહેલાની ખરાબર થાય, તે તે અનંત ગુણુ હીન છે. આ રીતે વૃદ્ધિનું પણુ સમજવુ' જોઈ એ.
સામાયિક—ચારિત્રનાં અન'ત વ છે, કોઈનાં સામાયિક ચારિત્રનાં અનત વ વધારે છે અને કોઈનાં આછાં છે. પરંતુ બધા સામાયિક ચારિત્રના પાળવાવાળાનાં અનંત પ`વ છે જ. આને સમજાવવાને માટે સામાયિક-ચારિત્રનાં સૌથી વધુ પવ છે, તે પણુ છે તેા અનંત જ, પર ંતુ મધા આકાશ પ્રદેશેાથી અનંત ગુણ વધારે છે. અસત્—કલ્પનાથી દાખલાના રૂપમાં સમજાવવાને માટે આપણે વધુ સંયમ—પય વવાળા સૌંચમીના અનંત પવને, દસ હજારના રૂપમાં માની લઈએ. લાકમાં જીવ પણ અનંત છે. બધા જીવાને અસત્–કલ્પનાથી એકસો માની લઈએ. લેક આકાશના પ્રદેશ અસ ંખ્ય છે. તેમને અસત્ કલ્પનાથી ૫૦ માની લઈએ અને ઉત્કૃષ્ટ સખ્યાતા રાશિને અસત્ કલ્પનાથી ૧૦ માની લઈએ. જેવી રીતે
સામાયિક ચારિત્રનાં બધાંથી વધારે પવ અન ત છે. અસત્ કલ્પનાથી તેને ૧૦૦૦૦ માનીએ. જીવ અનંત છે, તેને અસત્ કલ્પનાથી ૧૦૦ માનીએ.
૧ અનંત ભાગહીન—હવે ૧૦ હજારને ૧૦૦ થી ભાગી નાંખીએ, કેમકે એક તે પૂર્ણ પ`વવાળા છે અને ખીજા અનંતમા ભાગ હીન છે. તેથી ૧૦,૦૦૦ ને ૧૦૦ થી ભાગીએ, તેા ભાગાકાર ૧૦૦ થશે, એટલે કે ૧૦,૦૦૦-૧૦૦=૯૯૦૦ તેનાં ચારિત્ર વ છે. આ ૧૦૦ પવ, ( અન'તમા ભાગ હીન છે) તે જ અનંતમા ભાગ હાય છે.
સ. ૧૭
Jain Education International
For Private & Personal Use Only
www.jainelibrary.org