________________
મહાયતિ માણસુરીએ રચેલા નાલાયન નામના મહાકાવ્યને અવલંબીને વાચક શ્રી નયસુંદર પિતાની સુંદર બાનીમાં નામઝારાત્મક મંગળાચરણ વડે પિતાના નળદમયંતી રાસનો આરંભ કરે છે. પ્રથમ વસ્તુની પ્રઢતા અને પિતાની અયોગ્યતાને ઉલ્લેખ કરીને, સરસ્વતી અને ગુરૂ વગેરેને વિનવીને કહે છે કે–અવસપિણીના ચોથા આરામાં–પંદરમા જીનવર શ્રીધર્મ અને સેળમા તીથિંકર શ્રી શાંતિ એ બન્નેના સંધીકાળમાં અમરાવતીના જેવું નિષધ નગર હતું. વીરસેનાએ સેવા કરાયેલે વીરસેન રાજા ત્યાં રાજ્ય કરતે. હતા. સુંદર ગુણે ભરી ગુણસુંદરી તેની રાણી હતી. તેના મૂળરતનાકરમાં ચંદ્રમા રૂપ નળરાજા ઉભો હતે. પ્રજા સર્વ પ્રકારે સુખી હેઈ આપસમાં સ્નેહથી રહેતી હતી. તે કાળે ભાગ્યા મેહ વર્ષતા; ધરતી પૂષ્કળ ધાન્ય આપતી; ગાય ભેંસે ઝાઝું દૂઝતી; બારે માસ ફળ વૃક્ષે ફળતાં; કોઈને એક પ્રકારની ભીતિ તે હતી જ નહિ; કેઈએ સ્ત્રીનું સંતાન મરતું નહિ; ત્યાં તેનું જ કપાતું; ધ્વજામાં જ દંડ હો; બંધન વેણીનું જ થતું; વિવાહ સમયે જ પાણી ગ્રહણ થ; કઠણશ કુચમાં જ; સ્પામતા કેશકલાપમાં જ; વક્રતા ભવાંમાં જ; ચાપલ્ય સ્ત્રીઓના નેત્રમાં જ હતું; હાર સિવાય ક્યાંએ છિદ્ર નહેતું. સેગટા બાજી શિવાય માર શબ્દ વપરાતે જ નહિ. તરવાર પકડવા જ હાથની મુઠ્ઠી વળાતી. દીવામાં જ સ્નેહની હાની થતી. સોળ વર્ષની વયના નળરાજાના રાજ્યમાં પ્રજા આ પ્રમાણે સમૃદ્ધિવાન અને સુખી હતી. કોઈ પણ માણસે જીન ધર્મની નીતિને લોપ કરતું નહિ. એક સમયે વર્ષાકાળમાં નળરાજ પિતાની ઈંદ્રસભા જેવી પરિષદ્ ભરીને ઉંચા માળ ઉપર
બેઠા હતા તેવામાં તેણે કેટલાક તાપસને આવતા જોયા. રાજાએ | અનુચરે મોકલી એમનું સ્વાગત કરાવી તેમને પિતાની પાસે તેડાવ્યા. રાજા અને મંત્રીએ તેમના પાદકમળને પ્રણામ કરીને તેમનું આગમન કારણ પુછયું. તાપસ રાજાને આશીર્વાદ દઈને બેલ્યા કે પૂર્વે શ્રી ત્રકષભ ભગવાનની સાથે દીક્ષા લેનાર કચ્છ અને મહાક૭ નામના
૧ આ ગ્રંથ ભાવનગરની એક સંસ્થા તરફથી છાપ શરૂ થયો છે.
Jain Education International
For Private & Personal Use Only
www.jainelibrary.org