________________
૧૦૦
- ૧૦ - સંસાર દુઃખમય લાગે તો બચાયઃ - ૧૨૫
–
૧૫૩
તો મહાપુણ્યવાનને મળે, મોટા ભાગનાને તો સત્વહીન કાયા મળે. અનાજની મુઠ્ઠી તો પેટમાં નખાય પણ ફોતરાં મુઠ્ઠી ભરીને હોય તોય નકામાં. આ શરીર ફોતરા જેવું છે, નિર્બળ છે, નાશ પામવાના સ્વભાવવાળું છે. દેવોનું શરીર તો આયુષ્યના અંત સુધી પણ વાંધો ન આવે એવું. એના ટુકડા કરવામાં આવે તોય પાછું ભેગું થઈ જાય. નારકીનું શરીર પણ એવું જ. એનું માથું કોઈ કાપે તોય એ મરે નહિ. જો મરાતું હોય તો મરવા એ ખુશી છે. એ જીવો એક ક્ષણ પણ ત્યાં રહેવા ઇચ્છતા નથી. ચાર ગતિમાં એક નરકની ગતિ જ એવી છે કે જ્યાં જીવો જીવવા ઇચ્છતા નથી પણ મરવા ઇચ્છે છે. માટે નરકાયુને પાપ આયુષ્ય કહ્યું છે. એ બેડીમાં રહેવા કોઈ રાજી નથી. દેવ, મનુષ્ય, તિર્યંચના જીવો વેદના ભોગવે પણ મરવા ન ઇચ્છે. એ વેદના એવી નહિ કે જેથી જીવવા જ ન ઇચ્છે. એમની જીવવાની આશા ક્યારેય નાશ નથી પામતી. નારકીના જીવોના તો રાઈ રાઈ જેવા ટુકડા કરવામાં આવે તોય પાછા ભેગા થઈ જાય. જો મરાતું હોત તો એ જીવો રાઈ રાઈ જેવા ટુકડા કરાવવા પણ જાત. દારિક શરીરથી જ મુક્તિ મળે :
આ દારિક શરીરમાં તો કપાયા પછી સંધાવું પણ ભારે. સડવું, પડવું, નાશ પામવું એ આ શરીરનો ગુણ છે. ઔદારિક શરીરથી સારભૂત તત્ત્વ સધાય તો સર્વથી પ્રધાન શરીર એ છે. ઔદારિક શરીરથી જ મુક્તિ મળે પણ સાધતાં આવડે તો. આ શરીરવાળા તો કંઈક સડી ગયા, પડી ગયા અને કંઈક એવી દશા પામ્યા કે જીવતાં છતાં એની સામે પણ ન જોવાય. મોટા ચમરબંધી પણ ચાલ્યા ગયા તે અહીં અનુભવસિદ્ધ છે. નજરે દેખાય છે તો પણ કામાધીન આત્માઓ ક્ષણિક સુખ ખાતર ભવિષ્યના બધા વિચાર ભૂલી જાય છે. વિષયો પાછળ જીવો ખુવાર થાય છે ?
વિષયો વ્યાધિના કારણ છે. ચિંતા, રોગ, ઉપાધિ આદિ બધું સહીને પણ જીવો વિષયની ઇચ્છા પૂરી કરવામાં જરા પણ આંચકો ખાતા નથી. પોતાના શરીરને પણ વિષયો પાછળ ખુવાર કરે છે. શરીરરક્ષા તો મોક્ષમાર્ગના મુસાફરને પણ કરવી પડે, પણ એ કેટલી ? એની પાસે કામ લેવાના ટેકા પૂરતી જ.
Jain Education International
For Private & Personal Use Only
www.jainelibrary.org
