________________
13
આચારાંગસૂત્રનાં વ્યાખ્યાનો - ૭ - સેનાપતિ એવા સૈનિકની ભરતી જ ન કરે કે જે એમ કહે કે “ફાવશે તો રહીશું નહિ તો ભાગી જઈશું.” “કાં તો જીતીને આવશું નહિ તો ફના થઈ જઈશું.” એવી ભાવનાવાળાને જ રાખે અને તો જ ધાર્યું કામ થાય. મોટી સેના છે એમ બતાવવા ભાગાભાગ કરનારાને ભેળાં ન કરાય. એ તો અવસરે પોતેય ભાગે ને બીજાને પણ ભગાડે. હમણાં તો સભાનો પણ એક કાયદો થઈ ગયો છે કે સભામાંથી બે પાંચ ઊઠે એટલે એને જોઈને બધા ઊઠવા માંડે પણ એ જુએ નહિ કે આ ઊઠનારા પોતાના છે કે પારકા ? અહીં સભામાં બેઠેલા કહ્યા વિના કે પૂર્ણાહુતિ થયા વિના ઊઠે જ નહિ એ સારા. જે સભા ભેગી કર્યા બાદ એક કાંકરી ઊડતાં બધા ભાગવા માંડે એવી સભા કરતાં ઓછી સભા સારી. શ્રી જિનેશ્વરદેવના શાસનમાં પ્રવેશ કરવાની શરતો સહેલામાં સહેલી છે કઈ ? આવનારો કહે કે “પાપ કરીએ છીયે, પાપ કર્યા વિના ચાલતું નથી.” તો શાસન એને કહે કે, “એની ફીકર નહિ પણ પાપને પાપ માનો તો ખુશીથી આવો. તમને અહીં પ્રવેશ કરવાની છૂટ છે.’ કેટલી છૂટી. કેટલી સહેલી શરત?
જ્ઞાની કહે છે કે પાપને પાપ માનશો તો પાપ કરતા હૃદયમાં ચીરો પડશે. ખાડાને ખાડો જાણનાર કદાચ કામ પચ્ચે ખાડામાં ઊતરે ખરો પણ એકદમ વગર વિચાર્યે ભુસકો ન મારે, તેમ પાપને પાપ મારનારના હૈયામાં ભય પેદા થશે. ખાડો જાણનાર એમાં ઊતરવું પડે તો બહાર મજબૂત દોરડું બાંધી એ દોરડાના સહારે ઊતરે કે જેથી બહાર સહીસલામત પાછો આવે. દોરડા વિના ખાડામાં ઊતરનાર કરતાં દોરડું પકડીને ઊતરનાર બહુ સલામત છે. દોરડું પકડીને કોણ ઊતરે? જે ખાડામાં ઊતરવાનું જોખમ સમજતો હોય છે. પાપરૂપી ખાડાને ભયંકર માનો તો જો એમાં કદાચ ઊતરવું પડે તો પણ ‘પાપ ખોટું” એ મંતવ્યરૂપી દોરડું પકડીને એમાં ઊતરો. આવી સહેલી શરત કોઈ મૂકે ? શાસનમાં દરેકને આવવા દેવાની આ જ્ઞાનીઓની મરજી ન હોત તો આટલી છૂટ મુકત ? ન મુકત, ઘણી કઠણ શરતો કરત. આટલી પણ શરત સ્વીકારવાને લોક અનુકૂળ ન થાય તો એવાને આ શાસન આપવાની આપણને ગરજ પણ નથી અને આ શાસનને ગમે તે રીતે માનો જમાનો, એમ કોઈને વળગવાની જરૂર પણ નથી.
Jain Education International
For Private & Personal Use Only
www.jainelibrary.org
