Page Text
________________
૫ : શ્રી જૈનશાસનની ઉજવળ મર્યાદાઓ – 42
૬૫
વિચારાય અને પરિણત કરાય તો ત્રણે અનુયોગોમાં તાકાત ઘણી છે. એ તો કેવળ ઉત્તમ રુચિ જ નહિ, પણ ઉત્તમ ગુણો પેદા કરે ! પરંતુ એ ક્યારે ? ચોથાની રુચિથી સંભળાય તો અને આદરવામાં આવે તો !
593
ચરણકરણાનુયોગની રુચિ એટલે એ મેળવવાની રુચિ અથવા ‘એ ઉત્તમ છે' એટલી રુચિ ! તે હૃદયમાં રાખવાપૂર્વક વંચાય તો આ ત્રણે અનુયોગો લાભદાયી થાય. અથવા આ સંસારમાં આનંદ નથી પણ વાસ્તવિક આનંદ તો બીજે જ છે, એમ માની તેની રુચિથી જો સંભળાય તો જરૂર લાભ થાય, પણ જ્યાં બેઠો છું ત્યાં જ મજાનું છે અને એવું જ વધારે મળે, એ માટે જ સંભળાય તો પરિણામ શું આવે ?
--
કેટલાક શ્રી શ્રેણિક મહારાજાનું દૃષ્ટાંત લઈ કહે છે કે એમણે કયાં વિરતિનું સેવન કર્યું હતું ? એમણે પણ વગર વિરતિએ તીર્થંકર નામકર્મ ઉપાર્જ્ય છે, તો આપણને શો વાંધો? આવું કહેનારા માટે ઉપાધ્યાયજી મહારાજ શ્રીમદ્ યશોવિજયજી ગણિવરને પણ કહેવું પડ્યું કે,
‘શ્રેણિક સરખા અવિરતિ થોડલા.’
એ ભલે અવિરતિ હતા, પણ વિરતિ પ્રત્યે સદ્ભાવ કેટલો હતો ? વિરતિદાતા પ્રત્યે પૂજ્યભાવ કેટલો હતો ? આ દશા આવવી કઠિન છે. એમની અવિરતિની વાતને દૃષ્ટાંતમાં લીધી, પણ એમની જ સમ્યક્ત્વની ક્રિયાને છોડી દીધી. દૃષ્ટાંત લેવામાં પણ બુદ્ધિ શુદ્ધ હોવી જોઈએ, નહિ તો એ જ મહાપુરુષોનાં દૃષ્ટાંતો ઝેરરૂપ થાય. ઘી ગુણકર છતાં તેને ઝેર બનાવી શકાય છે, માટે દૃષ્ટાંત કહેતાં પહેલાં હેતુ, આશય, પરિસ્થિતિ આખી જોવી જોઈએ અને કહેનારે પણ શ્રોતાના દિલમાં એ દૃષ્ટાંતના વાસ્તવિક આશયને ઠસાવવો જોઈએ. હાલત એવી કફોડી છે કે સહેજે અર્થકામની લાલસા તો બેઠી છે, દુનિયાદારીના વ્યવહાર તો સહેજે જ મીઠા લાગે છે, પૂજા-સામાયિક-પ્રતિક્રમણ-વ્યાખ્યાનશ્રવણાદિ ક્રિયા વિના ચલાવી લેવાય છે. પણ દુનિયાના તમામ વ્યવહાર - ચાપાણી કોઈ આવે જાય તેને ખાન-પાન-માન ઇત્યાદિ વ્યવહાર વિના ન ચલાવાય એમ માનવું તો સહેજે છે જ, તેમાં જો આ દૃષ્ટાંતમાંથી આવું જ સમજાવાય કે ‘આવા પણ આવું કરતા તો આપણે કોણ ?’ તો એનું પરિણામ શું ? પૂર્વાવસ્થાનું વર્ણન પકડે અને છેલ્લે જાય જ નહિ. મુદ્દો એ છે કે ચાલુ દુનિયાદારીની ક્રિયા આત્માને ઘાતક છે, એ સમજાતું જ નથી. અરે ! આજે તો સંયમની રુચિને બદલે
Jain Education International
For Private & Personal Use Only
www.jainelibrary.org
| SR No. | 004827 |
| Book Title | Agam 01 Ang 01 Acharanga Sutra Part 03 |
| Original Sutra Author | N/A |
| Author | Ramchandrasuri |
| Publisher | Sanmarg Prakashan |
| Publication Year | 2001 |
| Total Pages | 274 |
| Language | Gujarati |
| Classification | Book_Gujarati, Agam, Canon, & agam_acharang |
| File Size | 12 MB |