Page Text
________________
નહીં. કેમકે વંદન વિના પચ્ચક્ખાણ ન લેવાય. અહીં પચ્ચક્ખાણમાં ધારવાનું છે. ખૂબ વહેલું પ્રતિક્રમણ કરીએ છીએ. માટે પ્રતિક્રમણમાં પચ્ચક્ખાણની પરંપરા બંધ કરી છે. પહો ફાટે ત્યારે પચ્ચક્ખાણનું વિધાન છે.
પડિલેહણનો સમય જેમાં જળવાતો હોય અર્થાત્ કાજા લેવાના વખતે સૂર્યોદય થાય તેથી કાઉસગ્ગ વખતે મોં ઝાંખુ દેખાય ત્યારે ``સખ્ત । તિી’’ આજે કઇ તિથી છે એમ વિચારે. (રાત્રે બાર વાગ્યા પછી તારીખ ગણાય પણ તિથી નહી) સૂર્યોદય પછી જ આજની તિથી કહેવાય. સૂર્યોદય એજ તિથીનો નિયામક છે. પછી એમાં અપવાદ છે. કોઇ પરોઢીયે ૪ વાગે કાળ કરે તો આગલી તિથી જ કહેવાય આજની નહિ. સાંજે દેવસિય પ્રતિક્રમણમાં ક્રમસર ષડાવશ્યક છે. પ્રથમ કરેમિભંતે રૂપ સામાયિક વિગેરે.
સવારે પ્રથમ ઠાવવું. પછી સામાયિક પછી ચઉવિસત્થો પછી કાઉસગ્ગ (૧-૧) લોગસ્સનો તથા ૩ ગાથાનો, ગુરુવંદન, પ્રતિક્રમણ અને પછી પચ્ચક્ખાણ એમ આવે છે. આ કાઉસગ્ગ જ્ઞાનાચાર આદિના સંમિશ્રિત અતિચારની શુદ્ધિ માટે છે. તપ ચિંતામણી ન કહેવાય. ચિંતવણી કહેવાય. વીર પ્રભુના શાસનમાં ૬ માસનો તપ ઉત્કૃષ્ટથી છે. પ્રથમ ભગવંતના સમયમાં ૧૨ માસનો તપ અને બાકીના ૨૨ પ્રભુના શાસનમાં ૮ માસનો તપ છે.
તપ શરુ કર્યો હોય પછી જેટલા ઉપવાસાદિથી પૂરો થતો હોય તેટલો તપ થાય તેને ‘નિષ્ઠાતપ’ કહેવાય છે.
છ માસી તપની પ્રક્રિયામાં=વિધિમાં જુદા જુદા પ્રકારો મળે છે. ‘આવશ્યક ચૂર્ણિ'માં પૂ.આ. શ્રી હરિભદ્રસૂરિ મ. ની ટીકામાં જુદા-જુદા ફેરફારો છે.
પૂર્વોક્ત આ ચાર ઉપાધ્યાયની કમીટી પછી જે પાઠ જિતકલ્પમાં છે તે હાલ માન્ય છે.
અનેક પ્રાચીન હસ્તલિખિત ભંડારોની આવશ્યક ક્રિયા અંગેની જૂની ૧૫મી સદીથી ૧૯મી સદી સુધીની ૩૦ થી ૪૦ પ્રતોને સામે રાખીને યોગ્ય આગમાનુસારી મર્યાદાની દ્રષ્ટિ રાખી જિતકલ્પ અનુસાર પાઠશુદ્ધિ કરી તૈયાર કરેલ પુસ્તકમાંથી છ માસી તપની ચિંતવના આ રીતે છે.
‘હે આત્મા ! ભગવંતે ૬ માસનો તપ કર્યો હતો તે તું કરીશ ? શક્તિ નથી
વાચના-૩૬
૪૩
Jain Education International
For Private & Personal Use Only
www.jainelibrary.org
| SR No. | 004823 |
| Book Title | Yatidincharya Vachna 2 |
| Original Sutra Author | N/A |
| Author | Abhaysagar |
| Publisher | Agamoddharak Pratishthan |
| Publication Year | |
| Total Pages | 212 |
| Language | Gujarati |
| Classification | Book_Gujarati & Religion |
| File Size | 15 MB |