________________
૧૪
ને ! બસ આ નાનકડા તીર જેવા વાકયે અનેક તીરો સામ-સામા ખેંચાયાં અને અનેકને મૃત્યુપંથે વાળ્યા. ભયંકર સંહાર... ! માટે વાણી પરનો સંયમ ખૂબ જ જરૂરી છે. તેથી ઘણી હિંસાઓ અટકી જશે. હવે જોઈએ કાયા પરનો સંયમ.
કાયાનો સંયમ
સતત ભોગવિલાસમાં ડૂબેલો આજનો માણસ કાયાને સંયમમાં રાખી શકતો નથી. સારાં વસ્ત્રો પહેરવાં, સારું ખાવું-પીવું, શણગારો સજવા, હરવું-ફરવું. બસ એમાં જ મસ્ત હોય છે. જીવ લેનારી લક્ષ્મી
કયારેક લક્ષ્મી મળવી એ પાપનો ઉદય બની જાય છે. ખટાઉ ભારતનો ઘણો મોટો શ્રીમંત ગણાતો. ૪૦૦ કરોડ રૂપિયાનો આસામી હતો. પણ એ જ સંપત્તિએ એનો જાન લેવડાવ્યો. ભોગ-વિલાસના સાધનો ઘણા મળી જવાથી કાંઈ છકી જવા જેવું નથી. એ સાધનો જ કયારેક પ્રાણઘાતક બને છે. પૈસા કમાયા-સુંદર મજાની ફિયાટ ખરીદી. નીકળ્યા ફરવા, થયો અકસ્માત.. ત્યાંજ ખલાસ. આને પાપનો ઉદય ગણવો કે પુણ્યનો. કાયાનો સંયમ એટલે પાંચ ઈન્દ્રિયો પરનો સંયમ. એક ઈન્દ્રિય પરનો અસંયમ પણ ભલભલા માણસને પતનના માર્ગે અરે ! નરકના માર્ગે દોરી જાય છે. આંખ પરના અસંયમથી માણસ ટી.વી. દ્વારા પ્રસારીત થતા ખરાબ દૃશ્યોને પોતાના જીવનમાં વણે છે. અને જીવન આખું દુરાચારમય બની જાય છે. પહેલાં તો બે આંખની શરમે પણ લોકો દુષ્કૃત્ય કરતાં અટકી જતા. આજે તો દુષ્કૃત્ય કરીને લાજવાને બદલે લજવી રહ્યા છે. દુષ્કૃત્યો છડે ચોક થઈ રહ્યા છે. વળી દુષ્કૃત્યો કરીને શરમાવાને બદલે ગાજી રહ્યા છે અને ગર્જી રહ્યા છે. પહેલાં લોકો સત્કાર્યો કર્યા પછી પણ પોતાની પ્રશંસા સાંભળીને શરમાઈ જતા. અરે ! સામેથી કહેતા કે અમે એવાં કયાં મોટાં કામો કર્યાં છે કે અમને આ રીતે પ્રશંસાના ફૂલો ચડાવો છો ? અમે લાજીએ છીએ. સત્કૃત્યો કરીને લાજતાં. જ્યારે આજે આ વૈભવીયુગ એટલો બધો ખાડે ગયો છે કે દુષ્કૃત્યો કરીને પણ લાજતાં નથી. પરસ્ત્રીલંપટતા- દારૂ પીવો વગેરે વસ્તુઓ જે વ્યસન
Jain Education International
For Private & Personal Use Only
www.jainelibrary.org