________________
આસો વદ -૧૦
લબ્ધલક્ષ્ય
મહાપુરુષો કહે છે કે ધર્મ બધી જ અવસ્થામાં જરૂરી છે. વૃદ્ધાવસ્થા કરતાં યે યુવાવસ્થામાં તો ધર્મની ઘણી જરૂર છે. કારણ કે મોટી ઉંમરમાં બુદ્ધિ રિપક્વ થવાને લીધે માણસ દરેક કાર્ય વિચારીને કરે, પણ યુવાવસ્થામાં મદોન્મત્ત બનેલો માણસ કાર્ય-અકાર્યને જોયા-વિચાર્યા વિના જ કૂદકો મારે છે. માટે ધર્મની સાચી જરૂર તો યુવાવસ્થામાં છે. યુવાવસ્થામાં કરેલો ધર્મ વૃદ્ધાવસ્થામાં પણ માણસને સુખ અને શાંતિ આપે છે. ભગવાનની દયા એટલે શું ?
જીવાત્માની દૃષ્ટિ આ લોક પૂરતી જ મર્યાદિત છે. શાસ્ત્રકારો કહે છે કે આ લોક સિવાય બીજો પણ એક લોક છે, જ્યાં આપણે જવાનું છે. મોટાભાગના લોકો તો બસ બંગલામાં, ગાડીમાં, પુત્રોમાં જ પોતાની જીંદગીને સફળ માને છે. અને કોઈને પૂછીએ કે ભાઈ કેમ છે ? તો કહેશે કે સાહેબ ભગવાનની દયા છે, ઘર છે, છોકરાઓ છે, વહુઓ છે, ધનવૈભવ, આબરૂ બધું છે. બસ આને ભગવાનની દયા માનીને સંતોષથી જીવતા હોય છે પણ આંખ મીંચાયા પછી શું થશે ? હું ક્યાં જઈશ એનો કોઈ વિચાર આવતો જ નથી. મહાપુરુષો કહે છે કે જ્યાં આવી ભગવાનની દયા છે તો ધર્મ વધારેને વધારે કરવો જોઈએ. શાલિભદ્રને શું ઓછું હતું ? મનુષ્ય હોવા છતાં દૈવી ભોગોને ભોગવતા હતા છતાં પણ તેમને આ સુખમાં ખામી દેખાઈ માટે તો ભગવાનની વાણી સાંભળતાં જ નીકળી પડયા.
સંસાર દુઃખરૂપ છે તેનાં કારણો પણ દુઃખરૂપ અને તેનું ફળ પણ દુઃખરૂપ છે. આ દુઃખરૂપ સંસારમાં જો સુખ મેળવવું હોય તો ધર્મના શરણે જાઓ. પણ ધર્મના માટે યોગ્યતા જોઈએ.
ધર્મને યોગ્ય શ્રાવકનો ૨૧મો
ગુણ છે લબ્ધલક્ષ્ય.
માણસે સામાન્ય વાણીમાં પણ લક્ષ્ય બાંધીને ચાલવું પડે છે. ઘરની બહાર નીકળે અને જો લક્ષ્ય બાંધ્યું જ ન હોય તો કઈ દિશામાં જશો ? જવાનું હોય મુંબઈ અને ગાડી દોડાવો કચ્છ તરફ, શું પામશો ? ફોગટ ફ્લેશ જ ને ! રોજના સામાન્ય વ્યવહારમાં પણ લક્ષ્ય બાંધીને જ જીવવાનું હોય છે
Jain Education International
For Private & Personal Use Only
www.jainelibrary.org