________________
૧૬૭
વધવા માટે લીલી ઝંડી બતાવવામાં આવે છે તેમ જીવનની ગાડીને જો આગળ ધપાવવી હોય તો લીલી ઝંડી સ્વીકારો. ઘરમાં દરેક સભ્ય જો વિનયથી વર્તે તો ઘરમાં સ્વર્ગ ઉતરી આવશે. નવ પ્રકારના દાન
શાસ્ત્રમાં નવ પ્રકારના દાનની વાત આવે છે. ૧. અન્ન, ૨. વસ્ત્ર, ૩. પાણી, ૪. સ્થાન, ૫. શૈય્યા, ૬. મન, ૭. વાણી, ૮. કાયા, ૯. નમસ્કાર. આ નવ પ્રકારના દાનમાં પૈસાનું દાન તો કયાંય આવતું જ નથી. શરૂઆતના દાન તો સમજી શકાય. પણ મનનું દાન કરવું એ પણ મોટામાં મોટું દાન છે. છ-સાત મહિનાના બાળકને મારી માતા કોણ છે અથવા આ મારી જન્મદાતા છે એવી કાંઈ સમજણ હોતી નથી છતાં પચ્ચીસ-પચ્ચાસ સ્ત્રીઓના ટોળામાં એ પોતાની માને શોધી કાઢે છે. કારણ કે માએ મનનું દાન આપેલ છે. માટે બાળક તેના તરફ ખેંચાય છે. પૈસાના દાન કરતાં પણ મનનું દાન ચડી જાય. લાખો રૂપિયાનું દાન આપે પણ જો મન ન આપે અથવા તો તિરસ્કારથી આપે તો ? એ દાનને બદલે મીઠો આવકાર આપે, પ્રેમના બે શબ્દો કહે, કોણ ચડી જાય ? પૈસાનું દાન આપનાર કે મનનું દાન આપનાર... એક શેઠે ઘણા માણસોને જમણનું આમંત્રણ આપ્યું. બધા લોકો જમવા આવી ગયા છે. લાઈન ગોઠવાઈ છે. પીરસવાની તૈયારી છે ત્યાં શેઠ બોલ્યા કે આજે હું તમને એવી વાનગીઓ પીરસીશ કે તમે તેનું નામ પણ સાંભળ્યું નહીં હોય. તમે તો નહીં પણ તમારા બાપ-દાદાએ પણ તેનું નામ નહીં સાંભળ્યું હોય. બસ હવે પીરસવાની શરૂઆત થાય છે. ત્યાં તો બધા ઉઠીને ચાલવા માંડયા. કેમ ? તેના શબ્દોમાં એકલો અહંકાર ભરેલો હતો. પ્રેમથી ખવડાવેલો સૂકો રોટલો પણ મીઠો લાગે. મનનું દાન ખૂબ જ મહત્ત્વનું છે. ડોકટર પાસે જાઓ. કેટલાક ડોકટરો એકદમ નમ્ર હોય છે. સ્વભાવે મીઠા બોલા હોય છે તેમની સાથે વાતચીત કરતાં જ દર્દીનું અડધું દર્દ ગાયબ થઈ જાય છે, જ્યારે કેટલાક તો એવા અક્કડ હોય છે કે તેને આપણે એકથી બે વાર પૂછીએ તો તરત જ ઉતારી પાડે. પૂરી વાત પણ ન સાંભળે એ ડોકટર દર્દીને કેવો લાગે ?
Jain Education International
For Private & Personal Use Only
www.jainelibrary.org