Page Text
________________
આસો વદ-૪
વિનાય ધર્મરૂપી વૃક્ષનું મૂળ
ધર્મ રૂપી રત્ન મેળવવા માટે જીવનમાં કેવા કેવા ગુણોની જરૂર પડે તેનું વર્ણન ચાલી રહ્યું છે. તેમાં વિનયગુણ ચાલી રહ્યો છે. વિનય એ ધર્મ રૂપી વૃક્ષનું મૂળ છે. મૂળ હોય તો જ વૃક્ષ ટકી રહે અને વૃક્ષ પર ફળ-ફૂલ આવે. આ વૃક્ષ સામાન્ય વૃક્ષ કરતાં ચડિયાતું છે. કોઈપણ વૃક્ષ હોય તેના પર એક જ જાતના ફળો આવે. આંબાના વૃક્ષો પર કેરીઓ જ આવે, ચીકું કે સફરજન ન આવે. પણ આ વિનય જેનું મૂળ છે એવા ધર્મરૂપી વૃક્ષ પર તો અનેક જાતના ફળો આવે. શાંતિનાથે આવે ને સમાધિનાયે આવે. આબાદીનાયે આવે ને આનંદના આવે. ઝાડ પર જ્યારે ફળ આવે ત્યારે તે ઝાડ નીચે નમે છે. લચી પડે છે. પણ આજનો માણસ તો વૃક્ષ કરતાં યે નીચો ઉતર્યો. તેને જેમ-જેમ બુદ્ધિરૂપી, સંપત્તિ રૂપી કે માન-વૈભવ રૂપી ફળ મળ્યાં તેમ-તેમ તે અકકડ બનતો ગયો. ઝાડના કુંઠા જેવો બની ગયો. પછી તે પોતાના પહેલાંના મિત્રમંડળમાં બેસતાંયે શરમાય... તેઓને બોલાવે પણ નહીં. તેની બેઠક તો મોટા-મોટા વહેપારીઓ સાથે હોય... આવા કિસ્સાઓ તો આજે સારા પ્રમાણમાં જોવા મળે છે. કાલનો ગામડિયો શહેરમાં જઈને કરોડપતિ બની ગયો એટલે ગામમાં આવે તો મૂંડી ઉંચી રાખીને ફરે. સામાન્ય માણસને તો બોલાવે જ નહીં. વિનય વિના મળેલી આ સંપત્તિ માણસને પછડાટ ખવડાવે છે. કુદરત પણ આપણને નમવાનું શીખવાડી રહી છે.
આજના યુગમાં વિનયધર્મ ખતમ થઈ ગયો છે છોકરાઓ બાપની આમાન્યા જાળવે નહીં. એક કહે તો સામે ચાર સાંભળવા પડે. છોકરો ગમે તેટલો હોંશિયાર હોય પણ ઉદ્ધત હોય તો હાલો લાગે ખરો ! પણ વિનીત હોય તો કેવો વહાલો લાગે. વિનય તો એક કામણ છે. ભગવાન જેવા ભગવાન પણ જેની નીચે બેસીને દેશના આપવાની છે, તે અશોકવૃક્ષને દેશનાની પહેલાં ત્રણ પ્રદક્ષિણા આપે છે અને “નમો તિસ્સ” કહીને બેસે છે. જ્યાં બેસીને લોકોનું કલ્યાણ કરવાનું છે તેનો વિનય કરે છે.
Jain Education International
For Private & Personal Use Only
www.jainelibrary.org
| SR No. | 004820 |
| Book Title | Guruvani 3 |
| Original Sutra Author | N/A |
| Author | Jambuvijay |
| Publisher | Jinendraprabhashreeji |
| Publication Year | |
| Total Pages | 228 |
| Language | Gujarati |
| Classification | Book_Gujarati & Religion |
| File Size | 10 MB |