Guruvani 3

SR No.: 004820
Original Sutra Author: N/A
Author: Jambuvijay
Publisher: Jinendraprabhashreeji
Total Pages: 228
Language: Gujarati
Classification: Book_Gujarati & Religion
File Size: 10 MB

Page 179

૧૫૮ આવેલું છે. સર્વષi Mનાં માગને વિનયઃ ગુણો કાંઈ આકાશમાં રહેતા નથી. વિનય એ બધા ગુણોને રાખવાનું પાત્ર છે. હીરા-માણેક-મોતીના દાગીનાઓને રાખવા માટે બોક્ષ જોઈએ છે ને ! ભલે ઝવેરાત લાખો રૂપિયાનું હોય અને બોક્ષ ૫૦ થી ૧૦૦ રૂપિયાનું હોય, પણ બોક્ષ વિના આકાશમાં લટકતું કાંઈ રખાતું નથી. તેમ બધા ગુણોને રહેવા માટે પાત્ર તો જોઈશે ને ! બધા ગુણોને ઝીલવાનું પાત્ર કોઈ હોય તો તે વિનય જ છે. પાત્ર ન હોય તો ગુણો ઢોળાઈ જાય. વળી એ પાત્ર ખાલી હોય તો જ ભરાયને! ભરાયેલા પાત્રમાં કેવી રીતે સમાય... તેમ પહેલાં સમર્પણ દ્વારા ખાલી થઈ જવું પડશે. ખાલી થશો પછી જ ભરાશો. આપણું પાત્ર અભિમાન દ્વારા ભરાયેલું છે. પહેલાં અભિમાનને છોડો તો જ વિનયે આવશે. આપણી મગજરૂપી ટાંકી અહંકારથી અને વાસના થી ભરેલી છે માટે જ જીવનમાં વિનય આવતો નથી. વિનયથી જે જ્ઞાન મળે તે પરિણતિ જ્ઞાન કહેવાય છે. આત્મા સાથે ઓતપ્રોત થઈ જતું જ્ઞાન વિનય દ્વારા જ મળે છે. આજે તો સ્કૂલોમાં વિનયને અભરાઈએ ચડાવી દેવામાં આવ્યો છે. પ્રોફેસરો કે શિક્ષકો વિદ્યાર્થીઓને કાંઈ પણ કહેવા જાય તો છેક ખૂન સુધી મામલો પહોંચે છે. અવિનયથી કદાચ અક્ષરનું જ્ઞાન મળશે પણ તે પરિણામ નહીં પામે. પિતા-પુત્રનો સંવાદ
ઉપનિષમાં ઉદ્દાલક અને શ્વેતકેતુનો સંવાદ આવે છે. શ્વેતકેતુ ૧૪ વિદ્યામાં પારંગત થઈને ઘેર આવે છે. પિતા ઉદ્દાલક પૂછે છે કે બેટા ! શું ભણીને આવ્યો ? દિકરો કહે છે કે પિતાજી ! એમાં તમને કાંઈ ખબર ન પડે. પિતા કહે છે કે બેટા ? ત્યારે તું કશું જ ભણ્યો નથી. વિનય વિના બધું નકામું છે. વળી જ્યાં સુધી તે તારા આત્માને ઓળખ્યો નથી ત્યાં સુધી બધું નિરર્થક છે. કહેવાય છે ને કે “જ્યાં લગી આત્મા તત્ત્વ ચિન્યો નહીં. ત્યાં લગી સાધના સર્વ જૂઠી” આત્મા કોણ છે ? ક્યાંથી આવ્યો છે? ક્યાં જવાનો છે ? આવો પ્રશ્ન જગતના મોટાભાગના વર્ગને કયારેય સૂઝતો જ નથી. આત્મા નામની કોઈ ચીજ જગતમાં વિદ્યમાન છે એવું માનવા પણ ઘણા તૈયાર નથી. બસ આ ભવમાં મળ્યું છે તો ભોગવી લ્યો અને નથી મળ્યું તો મેળવવા પ્રયત્ન કરો.. આમાં જ જગતનો મોટો વર્ગ ડૂબેલો છે.