________________
૧૩૯ વૃત્તિ સંક્ષેપ છે. નિયમ છે માટે પૈસો વપરાય શેમાં ? તેથી તેણે પોતાના પૈસાનો વ્યય કરવાનું નક્કી કર્યું. દીન-દુ:ખીયામાં તે ખૂબ ખરચવા લાગ્યો. એમાં વળી દુષ્કાળ જેવો વખત આવતાં તો તેણે પોતાના દ્વાર ખુલ્લાં મૂકી દીધાં. સાધુ-સંતોની પણ ખૂબ ઉલ્લાસથી ભક્તિ કરે છે. આ બધાથી તેણે મહાપુન્ય ઉપાર્જન કર્યું. ત્યાંથી મરીને તે દેવલોકમાં જાય છે. ત્યાં પણ દેવલોકના સુખોમાં નહીં લપેટાતા એક જ ભાવના છે કે ભગવાન મને તારું શાસન મળે. ઉત્તમ સંસ્કારી કુળમાં મારો જન્મ થાય. આવી ઉચ્ચ ભાવનામાં ત્યાંથી ચ્યવીને રાજનું તારા નગરમાં એક શેઠને ત્યાં તેનો જન્મ થયો છે અને તે મહાપુણ્યશાળીના પ્રભાવથી તારી નગરી બચી ગઈ. દેશના પુરી થઈ. રાજા પરિવાર સાથે શેઠના ઘેર જાય છે. પારણામાંથી પુત્રને હાથમાં લઈને કહે છે કે હે જગતના આધાર ! દુર્ભિશભંજન ! તને મારા નમસ્કાર હો. ખરેખર! આ રાજ્યનો સાચો રાજા તો તું જ છે. તેનું “ધર્મનૃપ' એવું નામ પાડે છે. રાજ્યાભિષેક કરે છે. તેના પુન્યના પ્રભાવથી આખું રાજ્ય રોગ વગેરેમાંથી મુક્ત બને છે. છેવટે રાજ્ય છોડીને તે દીક્ષા લે છે તે જ ભવમાં કેવળજ્ઞાન પામી મોક્ષે જાય છે. જુઓ ! વ્યુત્સર્ગે કેવું કામ કર્યું. આજે આપણા જીવનમાં વ્યુત્સર્ગ છે જ નહીં. નહીં ખાવામાં કે નહીં વસ્ત્ર પાત્રમાં. જે આવે તે નાખો પેટમાં. અને જે આવે તે નાખો પટારામાં. શરીરને અને મનને નિરોગી રાખવાની તપ એ અમોઘ દવા છે. ચરકઋષિની પરીક્ષા | ચરકસંહિતા એ આયુર્વેદનો મહાનમાં મહાન ગ્રંથ છે. ચરક નામના ઋષિએ જ તે બનાવેલો છે. ચરક પ્રમાણભૂત છે કે નહીં તે જાણવા માટે એકવાર આયુર્વેદના દેવે પક્ષીનું રૂપ લઈને ચરકની પરીક્ષા કરી, ચરક જ્યાં બેઠા હતા ત્યાં આવીને પક્ષી બોલ્યું કે કોડ- કોણ નીરોગી ? ચરકે જવાબ આપ્યો હતપુ- જે પથ્ય ખાતો હોય છે. બીજી વાર પક્ષી બોલ્યું કે કોંગા કોણ નીરોગી? ચરકે કહ્યું કે મિતકુળ પરિમિત ખાનારો. ભૂખ વગર ખાધે રાખનારો ન હોય.. આજે તો ભૂખ હોય કે ન હોય.. પણ કંઈક સંસ્કારો કરીને ફરસાણો તૈયાર કરશે. એટલે લોલુપતાથી પણ માણસ ખાવા બેસે.. પક્ષી ત્રીજીવાર બોલ્યું જોડ% ચરકે જવાબ આપ્યો કશી મુ - શાક ખાનારો ન હોય છે. આ ત્રણ શરતને પાળનારો નીરોગી રહે છે.
Jain Education International
For Private & Personal Use Only
www.jainelibrary.org