________________
૧૨૦ સમાઈ જાય છે. કોઈ અક્ષર અગ્નિનું બીજ છે તો કોઈ પાણીનું બીજ છે. કોઈ વાયુનું બીજ છે. સાધના કરતાં આવડતું જોઈએ. પહેલાં તે-તે અક્ષરોની સાધના કરવાની હોય છે. અને પછી તેનો જાપ કરતાં જ અગ્નિની જરૂર હોય તો કાંઈ જ નહોય ને એકદમ અગ્નિ પ્રગટ થાય છે. પાણીના બીજની સાધના કરતાં કાંઈ જ નહોય અને એકદમ ખળખળ વહેતું પાણી નીકળી પડે છે. શબ્દનો કયારેય નાશ થતો નથી. માટે તો “અક્ષર’નો અર્થ છે જે ખરે નહીં તે.
કલકત્તાનો એક ન્યાયાધીશ હતો. તેને આ વાત સાંભળવામાં આવી કે અક્ષર એ બીજ છે. તેને થયું કે ચીકુનું બીજ હોય, કેરીનું બીજ હોય, સફરજનનું બીજ હોય તે સમજી શકાય પણ બારખડીના અક્ષરો એ મંત્રીજ છે. એ મગજમાં બેસતું નથી. કોઈ યોગી પાસે ગયા અને પોતાના મનની મુંઝવણ રજુ કરી. યોગીએ કહ્યું કે કાલે આવજો. યોગી સાધક હતો. બીજે દિવસે તેણે લાકડાનો મોટો ઢગલો કરાવ્યો, અને તેની સામે થોડે દૂર યોગી અને ન્યાયાધીશ બેઠા... દૂર બેઠા બેઠા જ યોગીએ “ર' બીજનો ઉચ્ચાર કર્યો. થોડીવારમાં જ લાકડામાંથી ધુમાડો પ્રગટ થયો અને તણખા ખરવા લાગ્યા. આગ ભભૂકી ઉઠી. ન્યાયાધીશના મનની મુંઝવણ દૂર થઈ. તેણે સાક્ષાત મંત્રાક્ષરનો પ્રભાવ જોયો છે. “ગુરુ” શબ્દ એ આપણા અજ્ઞાનરૂપી અંધકારને દૂર કરીને જ્ઞાનરૂપી પ્રકાશ ફેલાવે છે. જગતમાં દેવ તત્ત્વ કરતાં પણ ગુરુ તત્ત્વ મહાન છે. દેવ અને ધર્મને ઓળખાવનાર ગુરુ તત્ત્વ છે.
શાસ્ત્રકારો કહે છે કે આપણો આત્મા શબ્દ, રૂપ, રસ, સ્પર્શ અને ગંધ બસ પાંચ ઈન્દ્રિયોના વિષયમાં જ ગડાબૂડ ડૂબી ગયો છે. બસ આ પંચ પરમેષ્ઠિની સેવામાં જ રાત-દિવસ રચ્યો-પચ્યો રહે છે. સંસારમાં રખડાવનાર એવા આ પંચ પરમેષ્ઠિને જીતવા હોય તો અરિહંતાદિ આ પંચ પરમેષ્ઠિની ઉપાસના કરો. છુટું પદ - “નમો દંસણસ્સ'
આઠે પદોની ઉત્પત્તિ સમ્યગુદર્શનમાંથી જ થાય છે. સમકિત ન આવે તો અરિહંત થવાય જ કેમ? ગમે તેવો જ્ઞાતા હોય કે વિદ્વાન હોય પણ
Jain Education International
For Private & Personal Use Only
www.jainelibrary.org