________________
૧૦૮ આપતા પણ સિદ્ધ પદ મેળવવા માટે આપે છે. સિદ્ધ પદને ઓળખાવનાર અરિહંત જ છે. એક આત્મા મોક્ષે જાય-સિદ્ધ થાય એટલે એક જીવ નિગોદમાંથી બહાર આવે. નિગોદમાં અનંતા જીવોનો જથ્થો છે. તેમાં જન્મે ને તેમાં જ મરે. અનાદિકાળથી આ ચક્ર ચાલ્યા જ કરે છે. એક આત્મા સિદ્ધ થતાં આ અનંતા જીવોના જથ્થામાંથી એક જીવને બહાર નીકળવા મળે. આમ સિદ્ધ ભગવંતનો પણ આપણા પર અનન્ય ઉપકાર છે. જેનું બધું સિદ્ધ થઈ ગયું હોય તેને કહેવાય સિદ્ધ. સિદ્ધના સુખની સરખામણી કરે તેવો કોઈ જ પદાર્થ આ જગતમાં નથી. તેના સુખને વર્ણવી શકાતું નથી. એક દૃષ્ટાંત આવે
સિદ્ધનું સુખ કેવું?
કોઈ એક નગરમાં એક રાજા હતો. તેની પાસે વિપરીત શિક્ષાવાળો એક ઘોડો હતો. એકવાર રાજા આ ઘોડા પર સવાર થઈને ફરવા નીકળ્યો છે. રાજા પોતે ઘોડાની શિક્ષાથી અજાણ છે તેથી ઘોડાની લગામ જેમ-જેમ ખેંચતો જાય તેમ-તેમ ઘોડાનો વેગ વધતો જાય. ઘોડો ઉભો રહેવાને બદલે ભાગ્યો. જંગલ તરફ દોડયો. રાજા થાકયો. એણે લગામ ઢીલી મૂકી... તેની સાથે જ ઘોડાનો વેગ ઘટવા માંડયો. ઘોડો ઉભો રહ્યો. રાજાને ખબર પડી કે આ તો વિપરીત શિક્ષાવાળો છે. ભયંકર અટવીમાં રાજા આમ-તેમ આથડે છે. ત્યાં થોડાં ઝૂંપડા દેખાયા. રાજા તે તરફ વળ્યો. ભૂખ-તરસ ખૂબ લાગેલી... ઝૂંપડામાંથી એક પુરુષ બહાર આવ્યો. તેણે રાજાને આવકાર આપ્યો. ભોજન-પાણીથી રાજાની ભક્તિ કરી. રાજા ખૂબ-ખુશ થઈ ગયો. તે આ પુરુષને સાથે લઈને પોતાના નગર તરફ પાછો ફર્યો. પેલા જંગલી માણસે કયારેય નગર જોયેલું નથી. આવા સુઘડ માણસોને અને મહેલોને તેણે પહેલીવાર જોયા. રાજાએ તેને પોતાની પાસેના મહેલમાં ઉતારો આપ્યો. થોડા દિવસ તો રાજાની મહેમાન ગતિ માણી. આવા સુંદર ભોજનો તેણે કયારેય ખાધેલાં નહીં. રાજાને ત્યાં શું કમી ન હોય ? વળી આ તો રાજાનો ઉપકારી છે. તેથી તેની સરભરા પણ વિશિષ્ટ પ્રકારે થાય છે. છતાં જંગલના મુક્ત વાતાવરણમાં રહેલા આ માણસને મહેલ જેલ જેવો લાગે છે. તે રાજાની
For Private & Personal Use Only
Jain Education International
www.jainelibrary.org