Page Text
________________
આસો સુદ-૯
શ્રી સિદ્ધચક્રના વ્યાખ્યાન - પહેલું પદ
વર્ષમાં બે વાર નવપદની આરાધના કરવામાં આવે છે. જ્યાં જૂઓ ત્યાં દહેરાસરમાં સિદ્ધચક્રનું યંત્ર હોય જ. સિદ્ધચક્ર એક ચક્ર છે. તેમાં દરેક પદોનું મહત્ત્વ ખૂબ જ છે. જેમ ઘડિયાળમાં એક-એક સ્પેરપાર્ટનું મહત્ત્વ હોય છે. ઘડિયાળ આખી હોય પણ કાંટા જ ન હોય તો, કાંટા હોય પણ ચાવી જ ન હોય તો, સેલ વાળી ઘડિયાળમાં બધું જ છે પણ સેલ જ ન હોય તો. એક સ્કૂ જો ન હોય તો ઘડિયાળ ન ચાલે તેમ - એક પદ ન હોય તો તેનું સામર્થ્ય તૂટી જાય છે. નવપદમાં શાસન છે અને શાસનમાં નવપદ છે. તેના ત્રણ વિભાગ છે. દેવ, ગુરુ અને ધર્મ, પહેલાં બે પદોમાં દેવ છે બીજા ત્રણ પદોમાં ગુરુ છે અને છેલ્લા ચાર પદોમાં ધર્મ છે. નવપદમાં પાંચ ગુણી છે અને ચાર ગુણ છે. એ ચાર ગુણના બળથી જ અરિહંત, સિદ્ધ વગેરે થાય છે. દેવે શાસનની સ્થાપના કરી અને ગુરુઓએ તેને ચલાવ્યું. અરિહંત પ્રથમ કેમ?
નવપદમાં પહેલાં અરિહંતપદ શા માટે ? અરિહંત પરમાત્માને તો ચાર કર્મોનો જ ક્ષય થયો છે જ્યારે સિદ્ધ પરમાત્માને તો આઠે કર્મોનો ક્ષય થઈ ગયો છે છતાં પહેલાં અરિહંત અને પછી સિદ્ધ. આમ કેમ? એટલા માટે કે આપણા સૌથી નજીકના ઉપકારી તે છે. આપણને માર્ગ બતાવનાર, અરે ! જગતમાં સિદ્ધપદ છે એમ કહેનાર કોણ છે ? અરિહંત સિવાય આ બધું કોણ સમજાવે? આમ તો માણસ ધર્મથી જ તરે છે ને ! છતાં આપણે દેવગુરુ અને ધર્મમાં દેવને વધારે ઉપકારી માનીએ છીએ. કારણ કે જેમ કોઈ શેઠે સંકટમાં આવી પડેલી કોઈ વ્યક્તિને ૧૦૦ રૂપિયા આપ્યા. તેનાથી તેનો કટોકટીનો સમય નીકળી ગયો. હવે એ વખતે એ શું બોલશે કે શેઠે મને બચાવી લીધો. એના ઉપકારને એ ન ભૂલે. ખરેખર તો રૂપિયાએ જ એને બચાવ્યો હતો ને ! પણ શેઠ ન હોત તો રૂપિયા મળત ક્યાંથી? તેમ જગતમાં ધર્મથી આ ભવસમુદ્રને તરી શકાય છે તે સાચી વાત પણ ધર્મને બતાવનાર કોણ?
Jain Education International
For Private & Personal Use Only
www.jainelibrary.org
| SR No. | 004820 |
| Book Title | Guruvani 3 |
| Original Sutra Author | N/A |
| Author | Jambuvijay |
| Publisher | Jinendraprabhashreeji |
| Publication Year | |
| Total Pages | 228 |
| Language | Gujarati |
| Classification | Book_Gujarati & Religion |
| File Size | 10 MB |