________________
૪૫૦ ]
સિદ્ધહેમચંદ્ર શબ્દાનુશાસન
હે સખી ! સ્તનેાની અતિઊંચાઈને લીધે-ભરાવદારપણાને લીધે એક રીતે નુકસાન છે, લાભ નથી જ, કેમકે ઊંચા સ્તને! આડા આવતા હાવાથી નાથકાંચ-ઝટ નહી પણ વિલંબે કરીને અધર-એડ-સુધી પહેાંચી શકે છે.
ब्रूगः ब्रुवः वा ॥ ८|४|३९१ ॥
મૈં ધાતુને બદલે અપભ્રંશ ભાષામાં ધ્રુવ ધાતુ વિકલ્પે વપરાય છે. *–વ+7 ધ્રુવદ–તમે મેલે છે। કે ખેલો શ્ર+ત્યા-શ્ર+ગોવિનુ-ત્રાગ્વિનુ R+વા-જૂ+ગોવિ-શ્રાવિ
] ખેલીને,
જ્યારે ધ્રુવ ન વપરાય ત્યારે મૂળ મૈં વપરાય +પા-ત્ર+બિળુ-મોqિજી-ખેલીને. ૮૧ાર સૂત્રથી ૬ ને લેપ કરી
દેતાં પ્રોવિનુ થાય.
ધ્રુવદ્દ મુદ્દાસિક řિ વિ-કાંઇક પણ સુભાષિત-સુવચન–તમે ખેલા
इत्तरं ब्रोप्पिणु सउणि ठिउ पुणु दुसासणु ब्रोप्पि |
तो हउ जाउ ओहो हरि जइ महु अगर ब्रोपि ॥
આટલું મેલીને શકુનિ ઊભો રહ્યો-અટકી ગયેા. વળી, દુ:શાસન-દુર્યોધનના નાના ભાઈ-મેલીને અટકી ગયે। પછી તે જ્યાં સુધી હું જાણું છું ત્યાં સુધી મારી આગળ મેલીને જો. આ હરિ-નારાયણ–પેાતે ઊભા હોય.’
આ વાતચીત આંધળા ધૃતરાષ્ટ્ર પાસે થએલા હોઈ શકે, એ અ ંધ હોવાથી પ્રશ્નાર્થ' એવુ અનુમન જ કરી શકે કે હવે ‘હિર વાતો કરનાર’ તરીકે ઊભા હોઈ શકે ?
ને યુગઃ ગાઢારૂા
ત્રણ્ ધાતુને બદલે અપભ્રંશ ભાષામાં વુઘ્ન ધાતુ વપરાય છે. મેંગ-યુગ+%4s-3*-તે જાય છે. મેં-યુગ-કોqિ-યુધિ-જઈને વન્-વુત્ર+ઘ્ધિા-યુગેન્ગ્વિનુ.
‘જવા’ અર્થનું સૂચક વુઘ્નને મળતુ ક્રિયાપદ કચ્છી ભાષામાં પ્રચલિત છે-વન્માતો’.
દશેઃ પ્રસઃ ||શા
રંગ ધાતુને બદલે અપભ્રંશ ભાષામાં પ્રત્ત ધાતુ વપરાય છે.
ચ-પચ્-પ્રદૂ+1+વિ-બ્રહ્મનિ—તે જુએ છે.
Jain Education International
For Private & Personal Use Only
www.jainelibrary.org
