________________
સિદ્ધહેમચંદ્ર શબ્દાનુશાસન
ત્વે દુઃ બારૂદ્રા
સ્થાતિ વિભક્તિના મધ્ય ત્રિક ઝુમખાના ખીજા પુરુષના બહુવચનના થ અને તે તથા યાત તથા ધ્વમ્ અને તા અને મ્ પ્રત્યયને બલ્લે અપભ્રંશ ભાષામાં હૈં પ્રત્યય વિકલ્પે વપરાય છે.
*** ]
IQ+q-૪+અ+g-s‰ઠ્ઠું, ક્‰૪, ફøજ્ઞ—તમે ઇચ્છેા છે, તમે
ઈચ્છતા હાં કે તમે ઇચ્છો હા+થ-71+અ+ğ-àદુ; વૈજ્જ, વિમ્મદ-તમે દા છે કે તમે દેજો કે તમે દે મળ+થ -મળ+3+દું-મng, મદ્, મશિન તમે માગેા છે बलि - अब्भत्थणि महुमहणु लहुई हूआ सो इ ।
કે તમે માગો
કે તમે માગા
जइ इच्छहु वत्तरं देहु, म मग्गहु को इ ॥
બલિ રાજા પાસે અભ્યના કરવા જતાં-ભીખ માગવા જતાં-ખુદ મધુમયનનારાયણ–પે તે પણ લધુ થઈ ગયા—હલકા થઈ ગયા. જો મેટાઈને ઋચ્છતા હ। તા ઘો–દાન દીધા કરા-કેાઈની પાસે ભીખ ન માગે,
अन्त्य - त्रयस्य आद्यस्य उ || ८|४ | ३८५ |
ત્યાદ્દિ વિભક્તિઓનું જે છેલ્લું-ત્રીજુ ઝુમખું તે મિત્ર્ મસ્ અને ૬ વર્ષે મ ્–આ પ્રત્યયામાંથી સ્માદિના એટલે પ્રથમ પુરુષના ‘હું' અના મેધક મિ અને " પ્રત્યયેાને બદલે અપભ્રંશ ભાષામાં ૩ વિકલ્પે વપરાય છે.
વળી, સપ્તમીના અંત્ય ત્રિકનું ઝુમખું તે-યામ ચાવ યામ અને ફ્રેંચ દ રૈદિ-આ પ્રત્યયેામાંથી આદિના પ્રથમ પુરુષ એકવચનના યમ્ અને ફ્રેંચ પ્રત્યયેાને અદલે મપભ્રંશ ભાષામાં પ્રત્યય વિકલ્પે વપરાય છે. છપ્_q+1+મિ-ર્+અ+૩-૧૩, કમિ-ખે ંચી કાઢું છું-ખે ંચી લાવું છું કે ખેંચી કાઢું કે ખેંચી લાવુ’? +ft-f+s1+મિ-f1+3-વિન્નર', નિમિ~કરુ` કે કરુ` ?
વિધિ વિન૩, પીઢંતુ પદ્દ, મં ળ! વદ્વિસાર
संपइ कइढउं वेस जिवं' बुडु अग्घइ ववसाउ ।।
ભલેને વિધાતા વિશેષ નડતા રહે, ભલેને ગ્રહે। પીડા કરતા રહે, છતાંય હે પ્રિયે !– હું ધણ ! તું ખે ન કર. જેમ ધન વડે વેશ્યાને ખેંચી કઢાય છે-ખેચી લવાય છે તેમ જો યોગ્ય વ્યવસાય મળી જાય તે સ ંપત્તિને ખેંચી કાઢું-ખેંચી કઢાય–ખેચી લવાય.
Jain Education International
For Private & Personal Use Only
www.jainelibrary.org
