________________
લધુવૃત્તિ-અષ્ટમ અધ્યાય-તૃતીય પાદ
[ ર૩ ત–ભાઇ ૫ટારા૨૮|| ક્રિયાતિપત્તિના તમામ પ્રત્યયોને બદલે નત અને માન પ્રત્યે વાપરવામાં આવે છે.
होन्तो, होमाणो-अभविष्यत् , अभविष्यत “રિણ–ાને રિળ૬ ! ગર્ રિળાદિ નિવેસન્તો !
न सहन्तो च्चिअ तो राहु-परिहवं से जिअंतस्स" ॥ હે ચંદ્ર ! હરણને સ્થાને તે સિંહને બેસાડવો હોત તો તારે તે સિંહના જીવતાં સુધી રાહુનો પરાભવ સહન કરવો ન પડત.
"हरिणस्थाने हरिणाङ्क ! यदि असि हरिणाधिप न्यवेशयिध्यः (निवेसंतो सि)। न असहिष्यथा एव तदा राहुपरिभवं अस्य जीवत:" ॥
નિસંતો-નિવેશ કર્યો હત–ન્યાત સદંતા–સહન કરવું પડત–
મ ળ્યત ક્રિયાતિપત્તિમાં લાગેલા ન્ત તથા માળ પ્રયોવાળાં રૂપે ઘણું કરીને પ્રથમ વિભકિતમાં જ વપરાય છે.
શતૃ–ગાનાઃ તારા૨૮ સંરકૃતમાં વપરાતા પરપદી શત્રુ પ્રત્યયને બદલે પ્રાકૃતમાં સ્ત્ર અને માળ વપરાય છે, તેમ જ સંસ્કૃતમાં વપરાતા આત્મને પદી ભાન પ્રત્યયને બદલે પણ પ્રાકૃતમાં તું અને માળ વપરાય છે.
[+7-- +ન્ત-સંતો અથવા તો હસતે-દુસન
+રાતૃહૃ++માનસમાળો
vXાન–પુ –ન્ત–વવા 1 1 કપતા-પમાન: આમને પદ
વિ+માન +અ+માઈ–વેવમાળો !
ई च स्त्रियाम् ॥८३।१८२।। શ7 અને મન પ્રત્યયને બદલે સ્ત્રીલિંગમાં પ્રાકૃતમાં શું વપરાય છે તથા
અને માળ પ્રત્યયો વાપરવાના હોય ત્યારે ત્તા તથા ન્તી અને માળા તથા માળા પ્રત્યય વાપરવાની છે.
હૃ+ાતૃ– મહૂં છું-હસતી–હસન્તી
+ાતૃ–+ન્તી=સંતા- હેમ–૧૮
Jain Education International
For Private & Personal Use Only
www.jainelibrary.org
