________________
લધુચિ-અષ્ટમ અધ્યાય-તૃતીય પાદ
૨૦૫. વપરાય છે. આ ૩ અને મો પ્રત્યયની પહેલાંને સ્વર હૃસ્વ હોય તો દીર્ઘ કરે.
મા નન્ન –મારા +=મા, મામા,માળાઓ માાઃ
શર્મા+=માાર, મામોમાળાઓને , યુદ્ધ+=|-વુદ્ધિન=ચુદ્રી, કુમો-વિવિધ પ્રકારની બુદ્ધિઓ-વૃદ્ધયઃ
રા-વૃદ્ધિ+ો યુદ્ધ૩, વૃદ્ધો-વિવિધ પ્રકારની બુદ્ધિને–વૃદ્ધ: સવિઝનૂ=+==સ –સો+–સમો | સખીઓ-સવાય
શરૂ=૧૩ સૌર–સદી–સોસખીઓને-સવીઃ g+=+=g+==gs, જુઓ જુઓ–
ગાન: ઘg+શ=[+૩, ઘm=ળો -જીબો ગાયોને વધૂ+=+=વટુ+૩-૧૬ વહુ+મ-વ૬મો વ વવ , वह+शस्व हुउ, बहूओ
વહૂઓને વધુ જ્યારે ૩ અને ૩ પ્રત્યયો ન વપરાય ત્યારે મા, યુદ્ધ, સટ્ટ, બળ, વજૂ રૂપો થાય છે. વચ્છ-આ રૂપમાં મૂળ વ શબ્દ નારીજાતિને શબ્દ નથી, માટે આ નિયમ
ન લાગે-વૃક્ષાઃ મારાઇ ચં–પ્રયોગમાં પ્રથમ તથા દ્વિતીયાના બહુવચનને પ્રત્યય નથી, પણ તૃતીયાના એકવચનને પ્રત્યય છે, તેથી આ નિયમ ન લાગેમાથા કૃતમ્ |
તઃ તે જ મા વા દ્રારા ર૮ સ્ત્રીલિંગી એવા દીર્ઘ કારાંત નામને લાગેલ પહેલી વિભક્તિના એકવચનના ને બદલે, પહેલી વિભક્તિના બહુવચનના અ( ગર્)ને બદલે અને બીજી વિભક્તિને બહુવચનના અa(ા)ને બદલે ૩ વિકપે વપરાય છે.
પ્ર. એ. વ૦-gણા હૃદંતીસા, હૃતીઆ હસતી-gષા ફુવનતી પ્રય બ૦ વ –ોરીગા, ર–ગોરીએ–શીર્થ: દિ બ૦ વ–નોરમા, ગોરી–ગોરીઓને–ગરી:
તા-– ગદ્ગાર્પ , વ તુ હસે ટારૂારા
સ્ત્રીલિંગી નામને લાગેલા ત્રીજી વિભક્તિના એક વચન સને બદલે માં, મા, ૬ અને 9 ચાર પ્રત્યે વપરાય છે અને એમની પહેલાંને સ્વર દીર્ઘ થઈ જાય છે. એ જ રીતે ષષ્ઠી વિભક્તિના એકવચન ને બદલે અને સપ્તમી
Jain Education International
For Private & Personal Use Only
www.jainelibrary.org
