________________
૧૧૦ ]
સિદ્ધહેમચંદ્ર શબ્દાનુશાસન
पर-राजभ्यां क-डिकौ च ॥८॥२॥१४८॥ વર શબદ પછી આવતા મર્થ પ્રત્યયને બદલે અને શેર કર્યા વાપરવા, તથા રાગન શબ્દ પછી આવતા ફામર્થ પ્રત્યયને બદલે રૂ (શિ) અને કેર પ્રત્યયો વાપરવા.
વરી-૧૨+#–ારÉ–ાર–પારકું- જુઓ ટાકા જ ગાં –નાગ+ડૅ–ારૂ, રા–રાગીય–રાજાનું–રાના–રાજ્ય
સંબંધી
યુમ્મસ્મરઃ અનઃ પ્રથ: તા૨૪/. વા યુ–ગરમ: –નગી દત્યાદિ દ્દારાણા સૂત્ર દ્વારા યુ અને ગર્ભદ્ર શબ્દો પછી આવતા સુરમર્થ ના સંસ્કૃત અંગ વગેરે પ્રત્યયોને બદલે પ્રાકૃતમાં gય પ્રત્યય વાપરો. ગુમ+ગ–પુને+થય–તુw+g-તુશ્વયં-મામૂ-તમારુ
મરાઠી–તુમવા. અમ+૩–૩૫ર+મેશ્વય–અમેદવ-
કન્નર-મામાવÉ–અમારું
મરાઠી–સામાચા
વઃ ચૈઃ સદારાવા સ્થા ફુવે છાપરા તથા છાલા પડા ઇત્યાદિ સૂત્ર દ્વારા તેની પેઠે એવા અર્થમાં સંસ્કૃતમાં આવતા વત પ્રત્યયને બદલે પ્રાકૃતમાં ૨ પ્રત્યય વાપરવો.
મથુરા વત-મદુરાગ્ર-મદુર થમધુરાવ7--મથુરાની પેઠે મથુર ૧૩રિતે પાસાયા–મથુરાવ પાટઢિપુત્રે પ્રાણાયા-મથુરાની
પેઠે પાટલિપુત્રમાં પ્રાસાદ-મહેલ-છે.
सर्वाङ्गाद् ईनस्य इकः ॥८।२।१५१॥ સંસ્કૃત વ્યાકરણ સિદ્ધ લધુવૃત્તિના ૧૪૯૪ સૂત્રથી સર્વા શબ્દને લાગતા ન પ્રત્યયને બદલે પ્રાકૃતમાં રૂઢ પ્રત્યય વાપર.
સર્વાન -સવંજ+રૂ–સāમો–સજન:–આખા અંગમાં વ્યાપેલે.
Jain Education International
For Private & Personal Use Only
www.jainelibrary.org