________________
૧૩૧]
સિદ્ધહેમચંદ્ર શબ્દાનુશાસન
વળિો -શ્નરન-બધું–અહીં ને ને ન આદેશરૂપ છે તે પણ ધિત્વ ન થયો. એથી - કરિનો રૂપ ન થાય ૩િ–તિ આ ત્રણે પ્રયોગમાં ૩ તથા ૪ આદેશરૂપ છે તો
{ પણ આદિમાં આવેલા છે. તેથી ધિત્વ ન થયું, વમો–સમ: | જે શોમાં શેષ અક્ષર જ, સંયુકત વ્યંજનરૂ૫ હેાય તથા આદેશ જ સંયુક્ત ભંજન૩૫ હોય ત્યાં બે વ્યંજન છે જ તેથી સંયુક્ત વ્યંજનનું ધિત્વ ન થાય એટલે બે વ્યંજનના બીજા બે વ્યંજન ન થાય.
આ બંને પ્રગોમાં આદેશરૂપ સ્ત્ર અને વિવુ-વૃશ્ચિ: મિfo૩વાસ્કો-મિ૩િ૧; \ તેમનું દિવ ન થાય.
| vs બનેને સંયુક્ત વ્યંજન જ છે. તેથી એટલે વનું ન થાય તથા નું જરૂર ન થાય.
દિન-તુર્થો ઉપર ફૂલ ટારાને જ્યાં જ્યાં વર્ગના બીજા શેષરૂપ કે આદેશરૂપ વ્યંજનનું એટલે જ છે ઘ અને જનું ધિત્વ થાય ત્યાં બધે જ રહલ ને બદલે , ને બદલે છે, ને બદલે , ઇ ને બદલે ય અને પક્ષને બદલે નું ઉચ્ચારણ કરવું.
તથા જ્યાં જ્યાં વર્ગના ચોથા શેષરૂપ કે આદેશરૂપ વ્યંજનનું એટલે ઘ, સ, ૩, ૫, અને મનું ધિત્વ થયેલું હોય ત્યાં બધે જ % ને બદલે ૬, કાક્ષને બદલે ન્સ, ૩ને બદલ રૂઢ, ઘા ને બદલે દૂધ અને મને બદલે એનું ઉચ્ચારણ કરવું. શેષ-વલાળ નું વાવાળે ચાલ્યાન-વ્યાખ્યાન-વખાણ
વઘો નું વો-વ્યાવ્ર:-વાઘ મુ9 નું ગુછ-મૂચ્છ-મૂછી નિ નું નિર-નર –ઝરણું + નું –ાં છ-કાઠ, લાકડું તિર્થ નું તિલ્જીર્થ—તીર્થ નિuળ નું નિદ્ધો-નિર્ટૂન:-દરિદ્ર શુ નું ગુ–ગુF-પગની ઘૂંટી
નિમ્બર નું નિમરો-નિર્મર:-પૂણું, ભરપૂર આદેશ–નર નું ગાવો-ચક્ષ–યક્ષ
ઘ નું ઉદાહરણ નથી
Jain Education International
For Private & Personal Use Only
www.jainelibrary.org