________________
૪૭૩
લઘુવૃત્તિ-સપ્તમ અધ્યાય-તૃતીય પાદ ૪૭૩
-નિત્યતિ |રા? બહુવ્રીહિસમાસવાળા રાજકારાંત શબ્દને અને જેને “તૂ' નિશાનવાળા પ્રત્યયો નિત્ય થાય છે એવા શબ્દને જ સમાસાંત થાય છે. ૧૪૨૪મું સૂત્ર “” નિશાનવાળા પ્રત્યયેનાં નિત્ય વિધાન કરે છે. વહૂ =ાદુર+=agw: કેશ-જે દેશમાં અનેક કર્યાં છે તે દેશ. દુન્નતી==ાદુનવી+= દુનીયા: સેશ –જે દેશમાં અનેક નદીઓ છે તે દેશ.
99ત્રી -વિસ્તૃત લક્ષ્મીવાળો –આ પ્રયાગમાં નિશાનવાળા પ્રત્યયો નિત્ય થતા નથી તેથી આ નિયમથી ન થ.
રષિ-પર- -મધુ કપાત-રાજે ||ગરૂાર૭૨
બહુવીહિસમાસને છેડે આવેલા શિ, વરજૂ, ૬, મg, કાનન્ત અને શકિ શબ્દોને જ પ્રત્યય સમાસાંત થાય છે. fઘાધિ=
વિધિ-જેને દહીં પ્રિય છે તે. વિશોરત= ચોર-જેને ઉરમ-છાતી પ્રિય છે તે. વહુ +=વદુર્વેદ-જેની પાસે ઘી ઘણું છે તે. અમg+=+9:-જેની પાસે મધ નથી તે. ag૩વાનન+==gવાના-જેની પાસે જેડા–પગરખાં-ઘણું છે તે. શનિ=આશાર્મિ–જેની પાસે શાળ-ચેખા–નથી તે.
-નડર-નૌ-પ-રખ્યાત પજ છારારૂા.
એકવચનવાળા અને બહુવીહિસમાસને છેડે આવેલા , મનડુત, ન, વય અને સક્ષમ શબ્દને ઇન્ સમાસાંત થાય છે. નાસ્તિ જુમાન ચરિમન=+==ગપુ:-જેમાં એક પુરુષ નથી તે. વિચાર+=બિયાન -જેને એક બળદ પ્રિય છે તે. અના =શન:-જેની પાસે એક નાવ નથી તે. અપચદા =અવર-જેની પાસે દૂધ કે પાણી નથી તે. સુહમી=સુરક્ષી-જેની પાસે સારી લક્ષ્મી છે તે.
દિપુકાનૂ-બે પુમાન–જેની પાસે બે પુરુષ છે-એ માણસ-અહીં ૬૪ શબ્દ એકવચન વાળે નથી તેથી આ નિયમ ન લાગે,
Jain Education International
For Private & Personal Use Only
www.jainelibrary.org
