________________
૫૨
સિદ્ધહેમચંદ્ર શબ્દાનુશાસન વર્નમાહ્યાઃ સમીવE==વર્ધનારી+ગ=વાનામ્ અથવા વર્ગમા–પર્ણમાસીની
સમીપે. આગટ્ટાચાર સામ==ાપ્રદાયના+ચ્ચ=વાબદાયન, વામદાય-આગ્રહાયણ– મૃગશિર-નક્ષત્રની સમીપે વÁવણુ–સુવા +=૨૫ણવ અથવા ૩પન્ન-વિશેષ પ્રકારના યપાત્રની પાસે.
संख्यायाः नदी-गोदावरीभ्याम् ॥७॥३९॥ સંખ્યાવાચક નામ પછી આવેલા અને અવ્યયીભાવ સમાસ પામેલા ની અને ગોદાવરી અબ્દને સત સમાસાંત થાય છે. વિશ્વ ના =qનહી+*=શ્વનદ્ર-પાંચ નદીઓ. હૈ જોરાવ=ફ્રિોવાયરી+મ=ફ્રિનોવાવ-બે ગોદાવરીએ.
અવ્યયીભાવ સમાસને છેડે આવેલા વગેરે શબ્દોને શ્રત સમાસાંત થાય છે. રક સમીપમ–૫શરટ્યૂ+==1શરઢશરદઋતુની પાસે. ચૈ શનિ=પ્રતિદ્ર+=તિત્યપૂ–તેની સામે–તેની પ્રત્યે.
जराया, जरम् च ॥७॥३१९३।। અવ્યવીભાવ સમાસને છેડે આવેલા ગરા શબ્દને ગત સમાસાંત થાય છે. અને નાનો ગર થાય છે. નવાયા; સમીપમ=વનરાગ=3વનરમ= -વૃદ્ધાવસ્થાની પાસે.
सरजस-उपशुन-अनुगवम् ॥१३९४॥ અવ્યયીભાવ સમાસ પામેલા સરગ્રસ, ૩૫શન અને અનુગવ શાને મત સમાસાંત થયેલ છે. વાણા સહિત=સરગ+=મુક્ત-રજ-ધૂળવાળું ખાય છે.
નઃ સમીપભ= +=૩પનમ્ ગાલ્લે-કુતરાની સમીપે બેસે છે. નો. વાતવંગર+=ગાવE કનઃ-બળદની પાછળ ગાડુ અથવા ગાડાનું પૈડું.
Jain Education International
For Private & Personal Use Only
www.jainelibrary.org
