________________
૩૧૬
- સિદ્ધહેમચંદ્ર શબ્દાનુશાસન રણ-
દાકાષ્ઠા દિગુ સમાસવાળા વા અને કાળા શબ્દોને “અહિંત' અર્થ સુધીના અર્થમાં ર્ પ્રત્યય થાય છે. જૂ-ટ્રાચાં વાચાં શીત-દ્વિવારી+=દ્રિવાવ-બે ખારીથી ખરીદેલું. - aખ્યાં જાળીમાં #ત=રાળી+= કુમળીવમ્બે કાકણીથી ખરીદેલું.
વાવ[–ખારીથી ખરીદેલું છેઆ બન્ને પ્રયોગોમાં દિગુસમાસ નથી તેથી
જળી-કાકણીથી ખરીદેલું આ નિયમ ન લાગે.
રાવળ શબ્દમાપનો સૂચક છે. કીત અથ–
પૂ. રીતે દાઝાપો તૃતીમાંત એવા મૂલ્યવાચી શબ્દોને “ખરીદેલું એવા અર્થમાં વ્યક્ત પ્રત્ય થાય છે.
–ત્રણેન તિH=+=ાધિજન્-પ્રસ્થ વડે ખરીદેલું. - ત્રિગતી કામ=ત્રિશત+=fáશય–ત્રીશ વડે ખરીદેલું.
તણ વાપે |દ્દાકા પષ્કલંત નામને વાપ-વાવવા–અર્થમાં યથાત પ્રત્યય થાય છે. રૂ –થ વા :=4W+=-પ્રસ્થ જેટલી વાવણી–પ્રસ્થ” વજન
જેટલાં બી વાવ્યાં. - વાર્તા વાણા=ાજકુ-ખારી જેટલી વાવણી.
વાત-પિત્ત-બ-નિપાતતિ રામન-ઇને દાઝારા . ષષ્ઠાવંત એવા, વાર, fa, "મન અને સોનપાત શબ્દોને શમન અને કેપ અર્થમાં યોકત રૂદ્ પ્ર યય થાય છે.
_વાત૨ શમનમ્ ક્રોધને વા=વાતરૂ=ાતિવમ્ -વાયુદેવનું શમન અથવા પ્રકોપ , પિત્તશ્ય શમમ્ ક્રોધનું વા=પત્ત+ =ૌત્તિરમ્'પત્તનું શમન અથવા પ્રકોપ , રેડમ: રામi # નં વા=sR+ =કમ્િપ્લે-કફ-નું શમન અથવા પ્રકોપ , સંનિસાર તેને 1 નં વા=જો રાત+ =+ાનિ તાતિવમુ-સંનિપાતનું એટલે વાત પિત્ત અને કફ એ ત્રિદોષનું શમન કે પ્રકોપ.
Jain Education International
For Private & Personal Use Only
www.jainelibrary.org