________________
સિદ્ધહેમચંદ્ર શબ્દાનુશાસન
અહી શુ પછી તરત જ ર્ અટ્ અક્ષર છે. વા+જ્યોતતિ—વાણી ચૂએ છે-ટપકે છે. આ વાકયમાં શુ પછી તરત જ અર્ અક્ષર નથી પણ ૬ ટૂ અક્ષર છે, એથી વાઇરોતતિ પ્રયાગ
૬૮ ]
ન થાય. ૧૫૩)|
ર: વ-પો: ૮ -) ૌ શાખા
પદને છેડે આવેલા ફ્ની ખરાબર સામે TM અથવા જ્ઞ આવેલા હાય તે મુ તથા લ નું ઉચ્ચારણ ' તથા હૂઁ લે' એમ વિકલ્પે થાય છે. એ જ રીતે પદને છેડે આવેલા ફ્ની બરાબર સામે વ અથવા છ આવેલા હાય તેમ તે વનું તથા TM તું ઉચ્ચારણ ')(q’ તથા ‘)( ’ એમ વિકલ્પે થાય છે. क: + करोति =ોતિ અથવા : રોતિકાણ કરે છે? વનતિ અથવા : ક્ષતિ—કાણ ખેાદે છે?
कः + खनति
=
અહી મૂળ ર્ છે તેને વિસર્ગ થયા પછી વિસગક સ્થાનીય વ્યંજન છે તેને ખલે જિહ્વામૂલીય વ્યંજન ખેલાય છે.
कः + पचति क: + फलति
=> પતિ અથવા : === તિ અથવા : અહીં પણ મૂળ ર્ છે. તેને વિસગ થયા પછી આ નિયમ લાગ્યા છે
પતિ-કાણ રાંધે છે? ત્તિ કાણુ ફળે છે?
આ નિયમ લાગ્યા છે.
---
હૈં તથા ૐ હૈં આવે
વિસર્ગક સ્થાનીય વ્યંજન છે તેને બદલે ‘)( ૫’તથા ‘)( F' આવે ઉપધ્માનીય વ્યંજન એાલાય છે અર્થાત્ એપ્તસ્થાનીય અક્ષર મેલાય છે. (જુએ ૧૧/૧૬ સૂત્ર) ૧રૂખ ।
ગ઼-૪-મે ૨-૫ સં યા ||શા
Jain Education International
પદને છેડે આવેલા ર્ પછી તરત જરૂ આવે તે ર્ ને બદલે વિકલ્પે મેલાય છે. ઘૂ આવે તે ર્ ને બદલે વિકલ્પે છ્ તથા સ્ આવે તે ર્ તે ખલે વિકલ્પે કૂ ખેલાય છે.
વર્ + શેતે = પોતે અથવા
શેતે—કાણ સૂએ છે?
* + qS: = ઘન્ટ; અથવા : ઇન્ટર-ક્રાણુ öz-હિજડેા-છે ?
ર્ + સાધુઃ = સાધુ: અથવા : સાધુ:—કાણુ સાધુ-સજ્જન છે ?
For Private & Personal Use Only
www.jainelibrary.org
