________________
મૌજા + અઃ મૌનૌ + મો
લઘુવૃત્તિ-પ્રથમ અધ્યાય-દ્વિતીય પાદ
ओ गो + यति
ओ गो + यते
भौ સૌ । યતિ
औ
-
અને ।।રારા
અે કે મૌની બરાબર સામે ય (ધાતુને ભાવે પ્રયાગમાં કે કણિ પ્રત્યેાગમાં થ પ્રત્યય લાગે છે) સિવાયના ય પ્રત્યય આવેલા હૈય તે છો ને લૂ ખેલાય છે અને સૌ ના આવ્ ખેલાય છે.
--
[ ૫૯
વ્+ : = સ્રાવ:—લણનારા, કાપનારે. ચાવોએ ગાય અથવા એ બળદ..
गाव + आवौ
गव् + यति
વ્ +
·
યતે
- માત્ર +
યતિ
नौ + य नाव् + यते
=
=
Jain Education International
=
=
=
પતિ——ગાયને ઇચ્છે છે.
રાજ્યતે—ગાયની જેવું આચરણ કરે છે. નામૃતિ——નૌ હેાડીને ઇચ્છે છે. નાન્યતે– હાડીની જેવું આચરણ કરે છે.
કોયતે ( ૩૫ + યતે )–પાસે વણે છે. શૌચત-ગઈ કાલે તે વણુતા હતા.—આ અને ક્રિયાપદેશમાં પહેલામાં ો ની ખરાબર સામે ય પ્રત્યયના ચ છે તથા બીજમાં પણ માઁ ની બરાબર સામે ય પ્રત્યયને ય છે સૂત્રમાં ‘ય’લેવાની ના પાડી છે તેથી યના 'ની પૂર્વના શ્રોતુ ત્ અને મૌનું ર્ ઉચ્ચારણ ન થાય.
ऋतो रस्तद्धिते ॥ १।२।२६॥
કારની બરાબર સામે તદ્ધિતને ચ પ્રત્યય હાય તે! ને બદલે ૬ ખેલાય છે.
fપતૃ + ય = વિચક્——પિતાને માટે હિતકર
ાર્યમ્ ( + ચમ્ ) અહીં ની બરાબર સામે હૈં પ્રત્યય તેા છે, પણ તે કૃદંતના છે, તદ્દિતનેા નથી. તેથી TM ને શ્ ન ખેલાય અર્થાત્ યમ્ ન થાય.
एदोतः पदान्तेऽस्य लुक् ॥ १।२।२७||
પદને છેડે આવેલા ૬ કે ત્રો ની બરાબર સામે * આવેલા હાય તા તેનું ઉચ્ચારણ જ થાય નહીં. પણ અહીં શ્ર હતા. એવુ' જણાવવા આવુ અવગ્રહનું નિશાન મૂકી શકાય.
ડ
For Private & Personal Use Only
www.jainelibrary.org