________________
૪૦૨
સિદ્ધહેમચંદ્ર શબ્દાનુશાસન
ષ્ટિ, ઘન, ઘા, વેહતું, વળી , પ્રવ, શ્રોત્રિય, અધ્યાય, ધૂર્ત-એ દરેક નામ સાથે અને પ્રશંસાના અર્થમાં રૂઢ થયેલાં નામો સાથે સમાસ પામે, તે તન્દુરુષ કર્મધારય કહેવાય.
ફ્રેમ્યા સા પોટા વચનોટા-સ્ત્રીવેષ ધારણ કરેલે પુર–પાયે, નપુંસક, જન્મથી દાસી હોય તે, પરાધીન અથવા ગણિકાની દાસી, ઈભ્ય પિટા–નટી. નામ સા યુવતઃ નાયુવત:- ઉત્તમ યુવતિ.
: ૨ સ્તોત્રમ્ ૨ =મિસ્તોલમ્ –-થોડો અગ્નિ. ધ ર તપયમ્ =ાતિપમ્-કેટલુંક દહીં, મૌઃ દિઃ વોષ્ટિ-એક વાર વીંયાય તેવી ગાય. ૌ ૨ : રોધેનુ તાજી વીંધાયેલી ગાય. ૌઃ ૪ વર ચ=ોવા-વાંઝણી ગાય. નૌઃ ર વેદ વેદ-ગર્ભને ઘાત કરનારી અથવા સાંઢ પાસે
જનારી ગાય. નૌઃ વળી =ોવર્ણય–બાખડી ગાય જેનો વાછડો મોટો થયેલ છે તેવી લાંબા વખતે વીંધાયેલી ગાય. : પ્રસૌ દવા ૨=પ્રવ-બોલનાર-પાઠ આપનારો કઠગાત્રને
ઉપાધ્યાય. કૃઃ અસૌ ધૂર્તઃ =મૃધૂર્ત -લુચ્ચું પશુ. પ્રશંસારૂઢ–ૌઃ અસૌ મતસ્ટિા ર=મતસ્ટિ-ઉત્તમ ગાય. , જીઃ ૨ એક પ્રશ્નros =ોઘા રુમ્ ઉત્તમ ગાય.
| ૩ ૧ ૧૧૧ aggrદ્f માગ્યા રૂT 2 | ૨૨ પરસ્પર અર્થની સંગતિ હોય અને સરખી વિભકિતઓ હોય તો ચાર પગવાળું પશુ જાતિવાચક નામ, મળો શબ્દ સાથે સમાસ પામે, તે તપુરુષ કર્મધારય કહેવાય.
Tઃ જfમળી =ો મળી–ગાભણ ગાય.
મહિષી જfમળ=fમળો–ગાભણ ભેંસ. Tટાલી ગઈvi– કાળી આંખવાળી ગાભણી–આ પ્રયોગમાં વાઢાક્ષી પદ પશુનું જાતિવાચી નામ નથી.
| ૩ | { { ૧૧ ૨ ૩
Jain Education International
For Private & Personal Use Only
www.jainelibrary.org
