________________
લઘુત્ત-દ્વિતીય અધ્યાય-ચતુર્થ પાદ
૩૪૩ જણાવેલ વિધાન કરતાં જુદું જ થાય. બહુવરૂપે થતા વિધાનમાં પૂર્વ પ્રયોગોને અનુસરવાનું હોય છે પણું વક્તાની ઈચ્છા કામ લાગતી નથી.
માળી+મુદત =મfજાતકવિશેષતા એ છે –અહીં નિત્ય હસ્ત થયા છે.
રેવતી+મિત્ર: રાતિમિત્ર, રેવતોમિત્ર-કેઇ વિશેષ નામ છે. અહીં વિકલ્પ હસ્વ થયે છે.
શિત્રા+વામ=શિવદન-વિશેષ નામ છે –અહીં ૩ ને નિત્ય હસ્વ થયા છે.
જા+મઃ જામ:, જમદદ-વિશેષનામ છે. અહીં જા ને વિકલ્પ હસ્ત થયો છે.
૨૪૧૯૯ો || ૨ | ૪. ૨૦૦ છે. છેડે હું (સી) પ્રત્યમવાળા નામ પછી અને છેડે મા (ગા) પ્રત્યયવાળા નામ પછી રવ પ્રત્યય આવ્યો હોય તો તે હું અને મા બહુલ હસ્વરૂપે બોલાય છે.
રહળી+વF=fra૬, દિવ-રોહિણપણું. બનારસમુ=અવમુ, મગાવમૂ-બકરીપણું
રાજ૧૦માં પ્રોગ્ય -ચોટ || ૨ | ૪ | ૧૦ ઝ શબ્દ પછી સુસ અને ટિ શબ્દો આવ્યા હોય તો જૂના ને મ બોલાય છે અને હસ્વ પણ બોલાય છે એટલે આ બન્ને વિધાન વારાફરતી થાય છે.
: --પ્રમ:, મૃત:–સ્ત્રીવેષધારી નાચનારો પુરૂષ. ++#f–કુટિ:, શ્રુટિ:–ભવાં-નેણ
૨૪૧૦૧ मालेषोकेष्टकस्यान्तेऽपि भारि-तूल-चिते ॥२। ४११०२ ।।
મારા પછી મારા શબ્દ આવ્યો હોય, પીઝા પછી સૂર શબ્દ આવ્યો હોય અને ઉછા પછી રિત શબદ આવેલે હોય તે ના”1, guીજા અને કૃષ્ટ શબ્દના અનના હસ્વ બેલાય છે. આ માત્રા વગેરે ત્રણે શબ્દો એકલા જ હોય કે સમાસને છેડે આવેલા હોય તે પણ હસ્વ થાય છે.
મામારી==ામારી–માલાને ધારણ કરનારો.
સમાસને અન્ત–૩રપ૪માજ+મારી ૪૫ મામારી-કમળની માળા ધારણ કરનારે. વા+તુમ્હી મૂ-મુંજની સળી ઉપરનું રૂ.
રા૪૧૦૨
Jain Education International
For Private & Personal Use Only
www.jainelibrary.org
