________________
લઘુવૃત્તિ-દ્વિતીય-અધ્યાય-પ્રથમ પાદ (૨૦૩ અન્ત બેલવો, જો તેના પછી તરત જ ઉપરના સૂત્રમાં જણાવેલા બન્ને જાતના દીર્થે શું લાગેલા હેય તે.
દ્વિવચનનો સૂચક તથા નારી જાતિનો સૂચક –
રચ-ટ્રિક્ચ +ત+ટ્રીબ્યુનત્તી–ક્રીડા કરતાં બે કુળ અથવા ક્રીડા. કરતી સ્ત્રી.
ટૂ-વ+આ+ગતુરું= ન્તી–રાંધતાં બે કુળો અથવા રાંધની સ્ત્રી ૨ ૧ ૧ ૧૧૬ |
વિવઃ ગૌઃ સૌ ૨ ???૭ | પ્રથમાના એકવચનને સ્ પ્રત્યય લાગેલો હોય ત્યારે હિના ને ૌ કરવો. ઢિH=++થ –રવર્ગ અથવા આકાશ | ૨ ૧ ૧૧૭ |
૩ઃ જાતેડર છે ૨ / ૧ / ૨૨૮ | વુિં શબ્દના પદને છેડે આવેલા ૬ નો ૩ કરવો અને તે કે સદા હિસ્વ રાખવો, દીર્ઘ ન કરે.
વિવા =f+૩+ા-ગ્રામ–બે સ્વર્ગ અથવા આકાશ વડે, બે સ્વર્ગ અથવા આકાશ માટે અથવા બે સ્વર્ગથી અથવા આકાશથી.
રિ++૩+સુત્રાપુ-સ્વર્ગોમાં કે આકાશમાં વિરૂકવિ-સ્વર્ગમાં કે આકાશમાં. આ પ્રયોગમાં હિન્દુ શબ્દને વ પદને છેડે નથી પણ ફ પદને છેડે છે.
ન ચૌ: અૌ, અ ચૅઃ મત રૂત ચમત–સ્વર્ગ ન હોય તે સ્વર્ગ થાય અથવા આકાશ ન હોય તે આકાશ થાય–આ પ્રયોગમાં ફિલ્ ++મવતિ એવી સ્થિતિ હોવાથી લૂ નો ક ત થઈ ગયે પણ શિવ પ્રત્યય ને લીધે તેને જે ૪ ૩૫ ૧૦૮ | નિયમથી દીર્ધ ન થયે એટલે સુમતિ એમ ન થયું. ૨ ૧ ૧ ૧૮.
પહેલા અધ્યાયના ચોથા પાદમાં અને બીજા અધ્યાયના પહેલા પાદમાં તમામ જાતનાં નાનાં રૂપોની સંપૂર્ણ સાધનિકા આવી જાય છે. આચાર્ય શ્રી હેમચંદ્ર વિરચિત સિદ્ધહેમચંદ્ર શબ્દાનુશાસનની
પન્ન લવૃત્તિના બીજા અધ્યાયના નામપ્રકરણની ગુજરાતીવૃત્તિ તથા વિવેચન ના પ્રથમ પાદ
સમાપ્ત
Jain Education International
For Private & Personal Use Only
www.jainelibrary.org