________________
મોક્ષમાર્ગ-સૂત્ર
सर्वभूतस्थमात्मानं सर्वभूतानि चात्मनि ।
ईक्षते योगयुक्तात्मा सर्वत्र समदर्शनः ॥ તથા સરખાવો ૩ર :
आत्मौपम्येन सर्वत्र समं पश्यति योऽर्जुन !।
सुखं वा यदि वा दुःखं स योगी परमो मतः ।। જે યોગયુકત આત્મા છે, જે સમદર્શી છે તે, પોતાના આત્માને તમામ પ્રાણીઓના આત્મામાં રહેલો જુએ છે અને પોતાના આત્મામાં તમામ પ્રાણીઓના આત્માને રહેલો જુએ છે.
હે અર્જુન ! જે યોગી પોતાના આત્માની સાથે સરખામણી કરીને સર્વત્ર એકસરખું જુએ છે, પછી તે સુખ હોય કે દુ:ખ હોય. આવો સમદર્શી યોગી સૌથી ઉત્તમ છે. ૪. પ્રથમ સ્થાન - સરખાવો ગીતા અ, ૪, શ્લો, ૩૮,૩૯,૪૦:
नहि ज्ञानेन सदृशं पवित्रमिह विद्यते । આ જગતમાં જ્ઞાનના જેવું બીજું કોઈ પવિત્ર નથી.
श्रद्धावान् लभते ज्ञानं तत्पर: संयतेन्द्रियः।
ज्ञानं लब्ध्वा परां शान्तिमचिरेणाधिगच्छति ॥ શ્રદ્ધાવાળો, તત્પર અને જિતેંદ્રિય મનુષ્ય જ્ઞાનને પામે છે, જ્ઞાન પામીને, શીધ્ર પરમ શાંતિને પ્રાપ્ત કરે છે.
अज्ञश्च अश्रद्दधानश्च संशयात्मा विनश्यति ।
नायं लोकोऽस्ति न परो न सुखं संशयात्मनः ॥ જે અજ્ઞાની છે, શ્રદ્ધા વિનાનો છે, જે સંશયવાળા મનવાળો છે તેનો નાશ થાય છે. સંશયવાળા મનવાળાને નથી આ લોક, નથી પરલોક કે નથી સુખ. ૫. સાંભળીને - સરખાવો ગીતા અ, તેરમો, શ્લો, ૨૫:
अन्ये त्वेवमजानन्तः श्रुत्वाऽन्येभ्य उपासते। तेऽपि चातितरन्त्येव मृत्युं श्रुतिपरायणाः ॥
Jain Education International
For Private & Personal Use Only
WWW.jainelibrary.org