________________
પ્રકીર્ણકવર્ગ
ચોમાસામાં અહીં રહીશ, શિયાળામાં અહીં રહીશ, અને ઉનાળામાં વળી અહીં રહીશ', એવા વિચારે અજ્ઞાન માનવ કર્યા કરે છે. પરંતુ એ અજ્ઞાન પ્રાણું વિઘોની પરંપરાને જાણી શકતો નથી. ૧૪
તેવા વિચારો કરનારા, પુત્ર-પશુધનમાં સારી રીતે આસક્ત રહેનારા તથા પ્રપંચમાં મનને લીન રાખનારા માનવને, જેમ ઊંઘતા ગામને પાણીનું મેટું પૂર તાણું જાય તેમ, મૃત્યુ ઘસડીને તાણું જાય છે. ૧૫
જેના ઉપર મોતને પંજો પડે છે, એવા માણસને બચાવ તેના પુત્રોથી થઈ શકતો નથી, તેમ તેના બાપથી, સગા ભાઈઓથી કે બીજાં સગાંવહાલાંથી પણ થઈ શકતો નથી. ૧૬
એ પ્રમાણેની સાચી પરિસ્થિતિને બરાબર સમજી લઈને પંડિત પુરુષે શીલવડે પોતાની જાતને સંયમમાં રાખવી ઘટે અને નિર્વાણ પામવાના માર્ગ તરફ તરત જ વિશુદ્ધિપૂર્વક પ્રવૃત્તિ કરવી ઘટે. ૧૭
વીશ માર્ગ વર્ગ સમાપ્ત.
૨૧ : પ્રકીર્ણકવર્ગ શબ્દ તથા રૂપ વગેરેનાં સંબંધને લીધે જે થે સુખ+ મળતું ભાસે છે તેના કરતાં પણ જે બીજું વિપુલ-વધારે 1 + મૂળમાં “ત્તાકુલ' એ શબ્દ છે. કેટલાક અનુવાદકે એ શબ્દનો અર્થ કેવળ “થોડું સુખ’ એવો બતાવે છે; પરંતુ આ અનુવાદમાં એ શબ્દનો અર્થ “શબ્દ તથા રૂ૫ વગેરેના સંબંધને લીધે જ થોડું સુખ” એ આપેલ છે. આ ગ્રંથ અધ્યાત્મનો છે, એ જોતાં એમાં શબ્દાદિવિષયજન્ય થોડા સુખને તજીને તેનાથી જુદા પ્રકારના નિર્વાણના વિપુલ સુખ માટે તે વિષયસુખને ત્યાગ કરવાનું સૂચન વધારે બંધબેસતું છે. માટે જ “માણુને અર્થ
Jain Education International
For Private & Personal Use Only
www.jainelibrary.org