________________
વિનય દ્વાચિંશિકા/શ્લોક-૪ અવતરણિકા :
વળી, પ્રતિરૂપ યોગ દ્વારા થતા ઉપચારવિનયના કાયિક, વાચિક અને માનસિક ભેદો કઈ રીતે પડે છે ? તે ક્રમસર સ્પષ્ટ કરવા અર્થે કહે છે – શ્લોક :
अभिग्रहासनत्यागावभ्युत्थानाऽञ्जलिग्रहौ ।
कृतिकर्म च शुश्रूषा गतिः पश्चाच्च सम्मुखम् ।।४।। અન્વયાર્થ:
પ્રદાનિત્યા મયુત્થાનાડMનિગ્રહો=અભિગ્રહ, આસનત્યાગ, અભ્યત્યાન, અંજલિગ્રહ, તિર્મ-કૃતિકર્મ, કૂષા=શુશ્રષા, ક્યી સમુન્ વતિ =પશ્ચાગતિ અને સન્મુખ ગતિઃ આઠ પ્રકારનો કાયિક ઉપચારવિનય છે, એમ શ્લોક-૫ સાથે સંબંધ છે. જા , શ્લોકાર્ચ -
અભિગ્રહ, આસનત્યાગ, અમ્યુત્થાન, અંજલિગ્રહ, કૃતિકર્મ, શુગૃષા, પચ્ચાગતિ અને સભુખગતિ ઃ આઠ પ્રકારનો કાયિક ઉપયારવિનય છે, એમ શ્લોક-પ સાથે સંબંધ છે. ||૪|| ટીકા - ___ अभिग्रहेति-अभिग्रहो-गुरुनियोगकरणाभिसन्धिः, आसनत्यागः आसनदानं, पीठिकाद्युपनयनमित्यर्थः, अभ्युत्थानं निषण्णस्य सहसाईदर्शनेन, अञ्जलिग्रहः प्रश्नादौ, कृतिकर्म च वन्दनं, शुश्रूषा विधिवददूरासन्नतया सेवनं , पश्चाद्गतिर्गच्छतः, सम्मुखं च गतिरागच्छतः इति ।।४।। ટીકાર્ય :
મિત્રો.... તિરા/છતઃ ત્તિ / (૧) અભિગ્રહ -ગુરુના વિયોગના કરણની અભિસંધિ ગુરુના કૃત્યોના કરણની અભિસંધિ.
(૨) આસનત્યાગ :- આસનદાન-ગુરુ આવેલા હોય તો પોતાના આસનનો ત્યાગ કરીને તે આસનનું દાન કરે અને બેસવા માટે પીઠિકા આદિનું
Jain Education International
For Private & Personal Use Only
www.jainelibrary.org
