________________
կկ
માર્ગદ્વાત્રિશિકા/શ્લોક-૨૨-૨૩
વળી સંવિગ્નપાક્ષિક સાધુઓ શુદ્ધ પ્રરૂપણાપૂર્વક જે સંયમની યતનાઓ કરે છે, તેના દ્વારા ચારિત્રમોહનીયકર્મની નિર્જરાને કરે છે, તેમ ઉત્તર સંપદાથી પણ ચારિત્રમોહનીયકર્મની નિર્જરા કરે છે.
અહીં સંવિગ્નપાક્ષિકની ઉત્તરસંપદા શું છે ? તે બતાવે છે – સુસાધુની ગ્લાનિને દૂર કરનાર ઔષધનું પ્રદાન અને સુસાધુઓની ભક્તિરૂપ ઉત્તરસંપદુ છે.
આનાથી એ પ્રાપ્ત થાય કે સંવિગ્નપાક્ષિકને ભગવાનના વચનનો રાગ હોવાથી જેમ શુદ્ધ પ્રરૂપણા કરે છે; તેમ ભગવાનના વચનાનુસાર માર્ગ ઉપર ચાલનારા સુસાધુઓ પ્રત્યે ભક્તિ છે. તેથી કોઈ સાધુ ગ્લાન થયા હોય તો તેમની ગ્લાનિને દૂર કરીને તેમના સંયમજીવનની વૃદ્ધિમાં સહાયક બને છે, અને આ સાધુઓની ભક્તિ કરીને આત્માને કૃતકૃત્ય માને છે. આ સર્વ પ્રવૃત્તિ તેઓમાં વર્તતા સંયમરાગનું કારણ છે, જેના બળથી તેઓ ચારિત્રમોહનીયકર્મને શિથિલ કર છે. ||રા. અવતરણિકા :
સંવિગ્સપાક્ષિકની અવ્ય પણ ઉચિત આચરણ બતાવે છે – શ્લોક :
आत्मार्थं दीक्षणं तेषां निषिद्धं श्रूयते श्रुते ।
ज्ञानाद्यर्थान्यदीक्षा च स्वोपसम्पच्च नाहिता ।।२३।। અન્વયાર્થ :
માત્માર્થ પોતાના માટે= સ્વવેયાતૃત્યાદિ અર્થે ક્ષvi-દીક્ષા આપવી તેષાંક તેઓને=સંગ્નિપાક્ષિકોને શ્રુતે શ્રુતમાં નિષિદ્ધ નિષિદ્ધ શ્રયતે સંભળાય છે, ર=અને જ્ઞાનાર્થાન્યીક્ષા=જ્ઞાનાદિ અર્થે અન્યને દીક્ષાઅપુતબંધકાદિને દીક્ષા સ્વપસી અને સ્વઉપસંપ નાહિતા=અહિતકારિણી નથી. ૨૩ શ્લોકાર્ચ - પોતાના માટે સ્વવેયાવૃત્યાદિ અર્થે, દીક્ષા આપવી, તેઓને શ્રુતમાં
Jain Education International
For Private & Personal Use Only
www.jainelibrary.org