________________
દેશનાદ્વાઝિશિકા/બ્લોક-૩૦, ૩૧-૩૨ મહારાજા કહે છે કે કાર્યનો અર્થી તેનાં કારણોમાં યત્ન કરે છે, તેમ નિશ્ચયનયનો અર્થી નિશ્ચયનયના ઉપાયભૂત એવા વ્યવહારમાં યત્ન કરે છે; અને આ રીતે સ્થાપન કરવાથી જે એકાંત એવા વ્યવહારનયનું પ્રથમ ઢાળમાં ખંડન કર્યું તે ખંડન નિશ્ચયન નિરપેક્ષ એવા વ્યવહારરૂપ ઇતરાંશનું પ્રતિક્ષેપી હોવાને કારણે પ્રમાણ નથી, તોપણ પ્રમાણનો અનુગ્રાહક હોવાને કારણે ઉપચારથી પ્રમાણ છે અર્થાત્ શ્રોતાને નિશ્ચયનય અને વ્યવહારનયનો યથાર્થ બોધ કરાવીને પ્રમાણજ્ઞાન કરાવે છે. તેથી તે પ્રમાણજ્ઞાન ઉત્પન્ન કરવામાં વ્યવહારનયના ખંડનનું વક્તવ્ય અનુગ્રાહક છે, એ પ્રમાણે તે તે સ્થાનમાં કહેલ છે, અને આ અંગેનો નિર્ણય ગ્રંથકારશ્રીએ “નયરહસ્ય' ગ્રંથમાં કરેલ છે. I3 || અવતારણિકા –
દેશનાદ્વાáિશિકામાં કહેલા વક્તવ્યનું નિગમત કરતાં ગ્રંથકારશ્રી કહે છે – શ્લોક :
जानाति दातुं गीतार्थो य एवं धर्मदेशनाम् ।
कलिकालेऽपि तस्यैव प्रभावाद्धर्म एधते ।।३१।। અન્વચાર્થ -
વં આ રીતે પૂર્વમાં દેશનાની મર્યાદાનું વર્ણન કર્યું એ રીતે નીતાર્થ =જે ગીતાર્થ થર્મવેશના તું ધર્મદેશના દેવાનું નાનાતિ જાણે છે, તવ માવા–તેના જ પ્રભાવથી તે ઉપદેશકના ઉપદેશતા જ પ્રભાવથી નિવડપત્રકલિકાળમાં પણ થથરે=ધર્મ વૃદ્ધિ પામે છે. ૩૧ શ્લોકાર્ચ -
આ રીતે જે ગીતાર્થ ધર્મદેશનાને દેવાનું જાણે છે, તેના જ પ્રભાવથી કલિકાળમાં પણ ધર્મ વૃદ્ધિ પામે છે. [૩૧]
ટીકા :નાનાતીતિ-વ્ય: સારૂાા
Jain Education International
For Private & Personal Use Only
www.jainelibrary.org