________________
शतक-१६.-उद्देशक. ११. भगवत्सुधर्मखामिप्रणीत भगवतीसूत्र.
दसमो उद्देसो. १.[प्र.] कतिविहेणं भंते ! ओही पन्नत्ते[उ०] गोयमा दुविहा ओही पन्नचा मोहीपदं निरवसेसं भाणियच सेवं मंते ! सेवं भंते जाव-विहरति ।
सोलसमे सए दसमो उद्देसों समत्तो।
- दशम उद्देशक. १. [प्र०] हे भगवन् । अवधिज्ञान केटला प्रकारे कडं छे? [उ. हे गौतम ! अवधिज्ञान के प्रकारे कर्खा छे. अहिं *'प्रज्ञापना' सूत्रनुं तेत्रीसमुं अवधिपद संपूर्ण कहे. हे भगवन् । ते एमज छे, हे भगवन् ! ते एमज छे-एमं कही यावद्-विहरे छे.
सोळमा शतकमां दशम उद्देशक समाप्त.
अवधिज्ञान.
इक्कारसमो उद्देसो. १. [प्र०] दीवकुमारा णं भंते ! सधे समाहारा, सच्चे समुस्सासनिस्सासा ? [उ०] णो तिणटे समढे । एवं जहा पढमसए बितियउद्देसए दीवकुमाराणं वत्तवया तहेव जाव-समाउया, समुस्सासनिस्सासा।
२. [प्र०] दीवकुमाराणं भंते ! कति लेस्साओ पन्नत्ताओ ? [उ०] गोयमा ! चत्तारि लेस्साओ पन्नत्ताओ, तंजहा-१ कण्हलेस्सा, जाव-४ तेउलेस्सा।
३.प्र०] एएसिणं भंते। दीवकुमाराणं कण्हलेस्साणं जाव-तेउलेस्साण य कयरे कयरेहिंतो जाव-विसेसार हिया था? [उ.] गोयमा! सवत्थोवा दीवकुमारा तेउलेस्सा, काउलेस्सा असंखेजगुणा, नीललेस्सा बिसेसाहिया, कण्हलेस्सा विसेसाहिया।
४. [प्र०] एएसि णं भंते ! दीवकुमाराणं कण्हलेसाणं जाव-तेउलेस्साण य कयरे कयरेहितो अप्पड्डिया वा महद्विया वा [उ०] गोयमा ! कण्हलेस्साहितो नीललेस्सा महड्डिया, जाव-सवमहड्डीया तेउलेस्सा। 'सेवं भंते ! सेवं भंते! जाप-विहरति ।
सोलसमे सए इकारसमो उद्देसो समत्तो.
अगियारमो उद्देशक. १. [प्र०] हे भगवन् ! द्वीपकुमारो बधा समानआहारवाळा छे, समानउच्छास-निःश्वासवाळा छे ! [उ०] हे गौतम | ए अर्थ दीपकुमारो समान समर्थ नथी. अहिं जेम प्रिथम शतकना द्वितीय उद्देशकमा द्वीपकुमारोनी वक्तव्यता कहेली छे ते बधी कहेवी, यावत्-समान आयुष्यवाळा
बाहारवाळा -
इत्यादि प्रम. अने समान उच्छास-निःश्वास वाळा [नथी ] त्यां सुधी जाणवू. २. [प्र०] हे भगवन् । द्वीपकुमारोने केटली लेश्याओ कही छे? [उ०] हे गौतम! तेओने चार लेश्याओ कही छे. ते आ प्रमाणे- दीपकुमारोने
वेश्यामो. १ कृष्णलेझ्या, यावत्-४ तेजोलेश्या.
३. [प्र०] हे भगवन् | कृष्णलेश्यावाळा यावत्-तेजोलेश्यावाळा ए द्वीपकुमारोमां कोण कोनाथी यावत्-विशेषाधिक छे ! [उ०] हे गौतमसौथी थोडा द्वीपकुमारो तेजोलेश्यावाळा छे, कापोतलेश्यावाळा असंखेयगुणा छे, तेथी नीललेश्यावाळा विशेषाधिक छे, अने तेना करतां कृष्णलेश्यावाळा विशेषाधिक छे.
४. [प्र०] हे भगवन् ! कृष्णलेश्यावाळा, यावत् तेजोलेश्यावाळा-ए द्वीपकुमारोमां कोण कोनाथी अल्पर्धिक छे अने महर्धिक छ। [उ०] हे गौतम ! कृष्णलेश्यावाळा करतां नीललेश्यावाळा द्वीपकुमारो महर्षिक छे; यावत्-तेजोलेश्यावाळा सौथी महर्षिक छे. हि भगवन् ! ते एमज छे हे भगवन् ! ते एमज छे'-एम कही यावद् विहरे छे. ,
सोळमा शतकमां अगियारमो उद्देशक समाप्त.
* अवधिज्ञान के प्रकारर्नु छ-भवप्रत्ययिक भने क्षायोपशमिक. देवो भने नैरयिकोने भवप्रत्ययिक अने मनुष्य तथा पंचेन्द्रिय तिर्यंचयोनिकने क्षायोपशमिक-अवधिज्ञानावरणना क्षयोपशमजन्य अवधिज्ञान होय छे. विशेष माटे जुओ प्रज्ञा० पद ३३ ५० ५३६-५४२. .
द्विविधोऽवधिः । भवप्रत्ययो नारकदेवानाम् । यथोकनिमित्तः षड्विकल्पः शेषाणाम् ॥ तत्त्वा० अ० १सू. २१-२२-२३ ॥ अर्थः-अवधिज्ञान वे प्रकारे छे-भवप्रत्यय अने क्षयोपशमनिमित्त. नारक भने देवोने भवप्रत्यय अवधिज्ञान होय छ भने शेष मनुष्य अने पंचेन्द्रिय तिर्यचोने क्षयोपशमनिमित्तक होय छे. तेना छ प्रकार छ.
११ भग. खं० १.१ उ०२ पृ. ९६.
Jain Education International
For Private & Personal Use Only
www.jainelibrary.org.