________________
शतक ३५.-उदेशक ३-११. भगवत्सुधर्मस्वामिप्रणीत भगवतीसूत्र.
२.प्र०] ते गं भंते ! 'पढमसमयकडजुम्मकडजुम्मएगिदिय'त्ति कालओ केवचिरं होइ ? [उ०] गोयमा! एकं समयं । एवं ठितीए वि । समुग्धाया आदिल्ला दोन्नि । समोहया न पुच्छिजंति । उच्चट्टणा न पुच्छिज्जा । सेसं तहेव सवं निरवसेसं । सोलससु वि गमएसु जाव-अणंतखुत्तो । 'सेवं भंते ! 'सेवं भंते'! ३५-२ ।
२.प्र०] हे भगवन् ! प्रथम समये उत्पन्न थएला कृतयुग्मकृतयुग्मराशिरूप एकेंद्रियो काळथी क्यां सुधी होय छे! [उ०] हे गौतम ! तेओ एक समय सुधी होय. ए रीते स्थिति संबंधे पण समजवू. तेओने आदिना बे समुद्घातो होय छे. समुद्घातवाळा संबंधे भने उद्वर्तना संबंधे असंभव होवाथी पूछवानुं नथी अने बाकी बधुं सोळे महायुग्मोमां तेज प्रमाणे जाणवू, यावत्-पूर्वे अनंतवार उत्पन्न यया छे. 'हे भगवन् ! ते एमज छे, हे भगवन् ! ते एमज छे'.
पांत्रीशमा शतकमां द्वितीय उद्देशक समाप्त.
मनुबन्ध
३-११ उद्देसा। १. [प्र०] अपढमसमयकडजुम्मकडजुम्मदगिदिया णं भंते ! को उववजंति ? [उ०] एसो जहा पढमुद्देसो सोलसहि वि जुम्मेसु तहेव नेयचो, जाव-कलियोगकलियोगत्ताए जाव-अणंतखुत्तो। 'सेवं भंते ! सेवं भंते ! त्ति ।३५।३।।
२.प्र. चरमसमयकडजुम्मकडजुम्मएगिदिया णं भंते ! कोहिंतो उववजंति ? [उ.1 एवं जहेव पढमसमयउद्देसओ । नवरं देवा न उववजंति, तेउलेस्सा न पुच्छिजति, सेसं तहेव । 'सेवं भंते ! सेवं भंते'। ति ।३५४।
३. [प्र०] अचरमसमयकडजुम्मकडजुम्मएगिदिया णं भंते ! कओ उववजंति ? [उ०] जहा अपढमसमयउद्देसो तहेव निरवसेसो भाणियो। 'सेवं भंते ! सेवं भंते' त्ति ।३५-५।
४. [प्र०] पढमसमयकडजुम्मकडजुम्मएगिंदिया णं भंते ! कओहितो उववजंति ? [उ०] जहा पढमसमयउद्देसओ तहेव निरवसेसं । 'सेवं भंते ! सेवं भंते !' त्ति जाव-विहरइ ।३५-६।
५.प्र०] पढमअपढमसमयकडजुम्मकडजुम्मपगिदिया णं भंते ! कओ उववजंति? [10] जहा पढमसमयउद्देसो तहेव भाणियो। 'सेवं भंते ! सेवं भंतेत्ति ।३५-७।
३-११ उद्देशको. १. [प्र०] हे भगवन् ! अप्रथम समयना-(जेने उत्पन्न थयाने द्वितीयादि समयो थया छे एवा) कृतयुग्मकृतयुग्म राशिरूप एकेंद्रियो अप्रथम समयोत्पा क्यांची आवी उत्पन्न थाय छे ? [उ०] जेम प्रथम उद्देशक कह्यो छे तेमज आ उद्देशक पण सोळे महायुग्मोमां समजवो. यावत्-कल्योज
. कृतयुग्मकृतयुग्मरूप
जि. एकेन्द्रियोनो कल्योजपणे पूर्वे अनंतवार उत्पन्न थया छे. हे भगवन् ! ते एमज छे. हे भगवन् ! ते एमज छे'. ३५-३.
उत्पाद. २. [प्र०] हे भगवन् ! *चरम समयना कृतयुग्मकृतयुग्मरूप एकेंद्रियो क्याथी आवी उत्पन्न थाय ! [उ०] हे गौतम ! ए संबंधे जेम चरमसमयकृतप्रथम समय संबंधे उद्देशक कह्यो तेम अहीं कहे. पण देवो अहीं उत्पन्न थता नथी. तेजोलेश्या संबंधे पूछवानु नथी. बाकी बधुं तेमज न्द्रियोनो उत्पाद.
युग्मकृतयुग्म एके जाणवू. 'हे भगवन् ! ते एमज छे, हे भगवन् ! ते एमज छे'. ३५-४.
३.प्र०] हे भगवन् ! अचरमसमय (चरमसमय सिवायना समयोमा वर्तमान ) कृतयुग्मकृतयुग्म राशिरूप एकेन्द्रियो क्याथी आवी अचरमसमय कृत उत्पन्न थाय ? [उ०] हे गौतम ! जेम अप्रथम समय संबंधे उद्देशक कह्यो छे तेमज बधुं कहे. 'हे भगवन् ! ते एमज छे, हे भगवन् !
युग्मकृतयुग्मरूप
एकेन्द्रियोनी ते एमज छे. ३५-५.
४. [प्र०] हे भगवन् ! प्रिथम समयना कृतयुग्मकृतयुग्मप्रमाण एकेंद्रियो क्यांथी आवी उत्पन्न थाय छे ! [उ०] हे गौतम ! जेम प्रथम समय संबंधी उद्देशक कह्यो छे तेमज बधुं जाणवं. 'हे भगवन् ! ते एमज छे, हे भगवन् ! ते एमज छे'-एम कही यावत्विहरे छे. ३५-६.
५. [प्र०] हे भगवन् । प्रथम-अप्रथम समयवर्ती कृतयुग्मकृतयुग्मरूप एकेन्द्रियो क्याथी आवी उत्पन्न थाय छे ! [उ०] हे गौतम ! जेम प्रथम समय संबंधी उद्देशक कह्यो तेमज अहीं पण कहे. 'हे भगवन् ! ते एमज छे, हे भगवन् ! ते एमज छे'. ३५-७.
* अहिं चरमसमयशब्दथी एकेन्द्रियोनो मरणसमय विवक्षित छे, अने ते तेना परभवायुषनो प्रथम समय जाणवो. तेमा वर्तमान कृतयुग्मकृतयुग्मराशिरूप एकेन्द्रियोने प्रथमसमयना एकेन्द्रियोद्देशकनी पेठे जाणवू. तेमां जे दश बाबतनी विशेषताओ छे ते अहीं जाणवी. पण प्रथम समय अने चरम समयमा आ विशेषता छे के अहीं देवो उत्पन्न थता नथी अने तेथीज तेओने तेजोलेश्या होती नथी. एकेन्द्रियोमा ज्यारे देवो उत्पन थाय छे सारे तेओ तेजोलेश्यासहित उत्पन्न थाय छे. अहिं देवोत्पादनो संभव नथी, माटे तेजोलेश्यावाळा एकेन्द्रियो संबन्धे प्रश्न करता नथी. ३५. ४.. . . ४ प्रथमसमयोत्पन्न अने कृतयुग्मकृतयुग्मत्वना अनुभवने प्रथम समये वर्तमान एवा एकेन्द्रियो ते प्रथमसमयकृतयुग्मकृतयुग्मएकेन्द्रियो कहेवाय छे.
५ सप्तम उद्देशकमा प्रथमसमयोत्पन छतां कृतयुग्मकृतयुग्मराशिनो पूर्व भवमा अनुभव करेलो होवाथी अप्रथमसमयकृतयुग्मकृतयुग्मराशिरूप एकेन्द्रियो कहेवाय छे. अहीं एकेन्द्रियपणानी उत्पत्तिने प्रथम समये वर्तमान अने पूर्व भवमा विवक्षितराशिरूप संख्यानो अनुभव करेलो होवाथी अप्रथम समयवर्ती एकेन्द्रियो जाणवा.
उत्पाद
Jain Education International
For Private & Personal Use Only
www.jainelibrary.org