________________
२०८ श्रीरायचन्द्र-जिनागमसंग्रहे
शतक २५.-उद्देशक ३. पएसिए य । तत्थ णं जे ओयपएसिए से जहन्नेणं तिपएसिए तिपएसोगाढे, उक्कोसेणं अणंतपएसिए-तं चेव । तत्थ णं जे से जुम्मपएसिए से जहन्नेणं दुपएसिए दुपएसोगाढे, उक्कोसेणं अणंत० तहेव । तत्थ णं जे से पयरायते से दुविहे पन्नत्ते तंजहाओयपएसिए य जुम्मपएसिए य । तत्थ गंजे से ओयपएसिए से जहन्नेणं पन्नरसपएसिए पन्नरसपएसोगाढे, उकोसेणं अणंत. तहेव । तत्थ पंजे से जुम्मपएसिए से जहन्नेणं छप्पएसिए छप्पएसोगाढे, उक्कोसेणं अणंत० तहेव । तत्थ णं जे से घणायते से दुविहे पन्नत्ते, तंजहा-ओयपएसिए य जुम्मपएसिए य । तत्थ णं जे से ओयपएसिए से जहन्नेणं पणयालीसपएसिए पणयालीसपएसोगाढे, उक्कोसेणं अणंत० तहेव । तत्य जे जे से जुम्मपएसिए से जहन्नेणं बारसपएसिए वारसपएसोगाढे, उकोसेणं अणंत तहेव ।
२२. [प्र०] परिमंडले णं भंते ! संठाणे कतिपदेसिए-पुच्छा । [उ०] गोयमा ! परिमंडले णं संठाणे दुविहे पन्नत्ते, तंजहा-घणपरिमंडले य पयरपरिमंडले य । तत्थ गंजे से पयरपरिमंडले से जहन्नेणं वीसतिपदेसिए वीसइपएसोगाढे, उक्कोसेणं अणंतपदेसिए तहेव । तत्थ णं जे से घणपरिमंडले से जहन्नेणं चत्तालीसतिपदेसिए चत्तालीसपएसोगाढे पन्नत्ते, उनोसे णं अणंतपएसिए असंखेजपएसोगाढे पन्नत्ते ।
२३. [प्र०] परिमंडले णं भंते ! संठाणे दवट्ठयाए किं कडजुम्मे, तेओए, दावरजुम्मे, कलियोए ? [उ०] गोयमा! नो कडजुम्मे, णो तेयोए, णो दावरजुम्मे, कलियोए । वट्टे णं मंते ! संठाणे दखट्टयाए०१ [उ०] एवं चेव, एवं जाव-आयते ।
प्रमाणे-ओजप्रदेशिक अने युग्मप्रदेशिक. तेमां जे ओजप्रदेशिक श्रेणि आयत छे ते जघन्य त्रण प्रदेशवाळु अने त्रण आकाशप्रदेशमा अवगाढ छे, अने उत्कृष्ट अनंत प्रदेशवाळू अने असंख्य आकाशप्रदेशमा अवगाढ छे. जे युग्मप्रदेशिक श्रेणि आयत छे ते जघन्य बे प्रदेशवाळु अने बे आकाशप्रदेशमा अवगाढ छे, तथा उत्कृष्ट अनंत प्रदेशवाळु अने असंख्य आकाशप्रदेशमा अवगाढ छे. तेमां जे प्रतरायत छे ते बे प्रकारचें कडं छे, ते आ प्रमाणे-ओजप्रदेशिक अने युग्मप्रदेशिक. जे *ओजप्रदेशिक प्रतरायत छे ते जघन्य पंदर प्रदेशवाळु अने पंदर आकाशप्रदेशमा अवगाढ छे, अने उत्कृष्ट अनंत प्रदेशवाळु अने असंख्य आकाश प्रदेशमां अवगाढ छे. तेमां जे युग्मप्रदेशिक प्रतरायत ते जघन्य छ प्रदेशवाळू अने छ आकाश प्रदेशमा अवगाढ छे, अने उत्कृष्ट अनंत प्रदेशवाळं अने असंख्यात आकाश प्रदेशमा अवगाढ छे. तेमां जे घनायत छे ते बे प्रकारनुं कर्तुं छे, ते आ प्रमाणे-ओजप्रदेशिक अने युग्मप्रदेशिक. तेमां जे ओजप्रदेशिक घनायत छे ते जघन्य पिस्ताळीश प्रदेशवाळू अने पिस्ताळीश आकाश प्रदेशमा अवगाढ छे, अने उत्कृष्ट अनंत प्रदेशवाडं अने असंख्यात आकाश प्रदेशमा अवगाढ छे. तेमां जे युग्मप्रदेशिक घनायत छे ते जघन्य बार प्रदेशवाळु अने बार आकाश प्रदेशमा अवगाढ छे, तथा उत्कृष्ट अनंत प्रदेशवाळु अने असंख्य आकाशप्रदेशमा अवगाढ छे.
परिमंडल सं० फेटला
प्रदेशवासन केटला आकाश प्रदेशमा अवगाढ
होय।
२२. [प्र०] हे भगवान् । परिमंडल संस्थान केटला प्रदेशवाळु, अने केटला आकाशप्रदेशमां अवगाढ होय! [उ०] हे गौतम परिमंडल संस्थान बे प्रकारचें कयुं छे, ते आ प्रमाणे-धन परिमंडल अने प्रतर परिमंडल. तेमा जे प्रतर परिमंडल छे ते जघन्य वीश प्रदेपरिमंडल संस्थान के प्रकारनु का छ, त आजमाया
प्रदेशमा अवगाढ छे. तेमां जे शवाळु अने वीश आकाश प्रदेशमा अवगाढ छे, अने उत्कृष्ट अनंत प्रदेशवाळु अने असंख्यात आकाश प्रदेशमा अवगाढ छे. तेमां जे घन परिमंडल छे ते जघन्य चाळीस प्रदेशवाळु अने चाळीस आकाश प्रदेशमा अवगाढ छे, तथा उत्कृष्ट अनंत प्रदेशवाळु अने असंख्य प्रदेशमा अवगाढ छे.
परिमंडलादि संस्थाननी कृतयुग्मादि
रूपता.
२३. [प्र०] हे भगवन् ! परिमंडल संस्थान द्रव्यार्थरूपे शुं कृतयुग्म छे, त्र्योज छे, द्वापरयुग्म छे के कल्योज छे! [उ०] हे गौतम ! ते कृतयुग्म नथी, त्र्योज नथी, द्वापरयुग्म नथी, पण कल्योजरूप छे. [प्र०] हे भगवन् ! वृत्तसंस्थान द्रव्यार्थपणे शुं कृतयुग्म छे-इत्यादि प्रश्न. [उ०] उत्तर पूर्व प्रमाणे जाणवो. ए प्रमाणे यावत्-आयत संस्थान सुधी समजवु.
२१ * ओजप्रदेशिक प्रतरायत जघन्य पंदर प्रदेश- होय छ:- , अने युग्मप्रदेशिक प्रतरायत छ प्रदेश- होय छ:- .एम पंदर प्रदेशना प्रतरायत उपर बीजा बे तेवा प्रतरायतो मूकवाथी जघन्य पीस्तालीश प्रदेश- ओजप्रदेशिक घनायत थाय छे, अने छ प्रदेशना युग्म प्रदेशिक प्रतरायत उपर वीजें तेज प्रतरायत मूकवाथी बार प्रदेश- युग्मप्रदेशिक घनायत थाय छे.
२२ ॥ परिमंडल संस्थान मात्र युग्मप्रदेशिक छे, तेमा प्रतर परिमंडल जघन्य वीश प्रदेशवाळू छे, तेना बीजं प्रतर परिमंडल मूकवाथी अघन्य चाळीश प्रदेशचें घन परिमंडल थाय छे.
२३१ परिमंडल संस्थान द्रव्यरूपे एक छ, भने एक वस्तुनो चार चारथी अपहार धतो नथी, तेथी एकज बाकी रहे छे माटे ते कल्योजरूप छे. ए प्रमाणे वृत्तादि संस्थान माटे जाणवू. परन्तु सामान्य रीते बधा परिमंडल संस्थाननो विचार करीए त्यारे तेनो चार चारथी अपहार करता कोइ वखते काइ पण पाकी न रहे, कदाचित् त्रण, कदाचित् बे अने कदाचित् एक पण बाकी रहे, माटे कदाचित् कृतयुग्मरूप होय अने यावत्-कदाचित् कल्योजरूप पण होय. ज्यारे विशेष दृथ्थिी एक एक संस्थाननो विचार करीए त्यारे चारथी अपहार न यतो होवाथी एकज बाकी रहे तेथी कल्योजरूपज होय.
Jain Education International
www.jainelibrary.org
For Private & Personal Use Only